Tỷ phú Elon Musk và Tổng thống Donald Trump tại Nhà Trắng (Ảnh: Reuters).
"Ông Elon Musk và Tổng thống Trump đều đã tuyên bố công khai rằng Elon sẽ rời khỏi vị trí nhân viên chính phủ đặc biệt khi công việc tuyệt vời của ông tại DOGE hoàn thành", Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt tuyên bố hôm 2/4.
Tuyên bố của quan chức Nhà Trắng được đưa ra sau khi các hãng tin Politico và ABC News đồng loạt đưa tin Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nói với các thành viên nội các rằng tỷ phú Elon Musk, người được cho là giữ vai trò điều hành Ban Hiệu suất Chính phủ (DOGE), sẽ sớm rời khỏi chính quyền và trở lại khu vực tư nhân.
Tuy nhiên, các báo cáo không nêu rõ liệu điều đó có nghĩa là tỷ phú Musk sẽ rời đi trước khi nhiệm kỳ 130 ngày của ông với tư cách là nhân viên chính phủ đặc biệt hết hạn vào khoảng cuối tháng 5 hay không.
Trong một cuộc phỏng vấn ngày 27/3 với Bret Baier của Fox News, tỷ phú Musk, ông chủ Tesla và SpaceX, nói rằng DOGE có thể đạt được mục tiêu đó trong vòng 130 ngày kể từ khi ông Trump bắt đầu nhiệm kỳ vào ngày 20/1.
Đây là một mục tiêu đầy tham vọng, đòi hỏi phải cắt giảm hơn một nửa trong tổng số 1.800 tỷ USD mà Mỹ đã chi cho các chương trình không thuộc hoạt động quốc phòng vào năm 2024.
"Tôi nghĩ chúng tôi sẽ hoàn thành phần lớn công việc cần thiết để giảm thâm hụt 1.000 tỷ USD trong khung thời gian trước tháng 5", ông Musk nói.
Ông Musk là một nhân viên chính phủ đặc biệt, tức là một nhân viên liên bang tạm thời, những người chỉ được phép làm việc 130 ngày mỗi năm trong vị trí của họ theo luật quy định.
Ông Musk muốn cắt giảm 15% tổng chi tiêu hàng năm của chính phủ, con số này lên tới 6.750 tỷ USD trong năm tài khóa 2024. Điều đó đồng nghĩa với một khoản cắt giảm khoảng 1.000 tỷ USD.
Tỷ phú Mỹ tuyên bố ông tự tin có thể cắt giảm số tiền đó "mà không ảnh hưởng đến bất kỳ dịch vụ thiết yếu nào của chính phủ".
Tổng thống Donald Trump nói rằng ông "hài lòng" với các khoản cắt giảm của DOGE trong 1 hoặc 2 tháng tới. Tổng thống cũng thừa nhận rằng các cải tổ của DOGE "không hẳn là một việc phổ biến", ám chỉ rủi ro chính trị từ kế hoạch cắt giảm quy mô lớn của ông Musk.
Phần lớn chi tiêu của chính phủ liên bang là dành cho các chương trình bắt buộc như Medicare và An sinh Xã hội, nơi có rất ít dư địa để cắt giảm. Ông Musk đã tuyên bố, mà không đưa ra bằng chứng, rằng các chương trình này bị lạm dụng và lãng phí tràn lan.
Cho đến nay, các con số từ chính đội ngũ của ông Musk cho thấy họ vẫn còn rất xa so với mục tiêu 1.000 tỷ USD.
Trang web của DOGE liệt kê khoảng 22 tỷ USD tiết kiệm từ hợp đồng liên bang. Họ tuyên bố cắt giảm tổng cộng 130 tỷ USD, nhưng chưa đưa ra chi tiết cụ thể.
DOGE cũng đã dẫn đầu một làn sóng sa thải nhân viên chính phủ, điều mà các cơ quan liên bang đã bắt đầu thực hiện trong những tuần gần đây.
Ông Musk cố gắng giảm nhẹ tác động của việc cắt giảm nhân sự, nói rằng "hầu như không ai bị sa thải". Tuy nhiên, các cơ quan liên bang gần đây đã công bố một loạt các đợt cắt giảm nhân sự:
Ngày 27/3, Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ thông báo sẽ cắt giảm 10.000 việc làm. Đầu tháng 3, Bộ Giáo dục thông báo cắt giảm một nửa số nhân viên. Cơ quan Quản lý doanh nghiệp nhỏ sẽ cắt giảm 43% nhân sự. Bộ Cựu chiến binh cho biết họ sẽ sa thải 80.000 người.
Bộ Tài chính cũng tiết lộ trong một hồ sơ tòa án rằng các đợt cắt giảm quy mô lớn đang được lên kế hoạch.
