Tổng thống Mỹ Donald Trump (Ảnh: AFP).
Cuối tuần qua, trong một cuộc phỏng vấn với NBC News, ông Trump đã úp mở về khả năng theo đuổi nhiệm kỳ tổng thống thứ 3, tuyên bố rằng "có những cách để thực hiện điều đó".
Đây ít nhất là lần thứ 5 mà ông Trump công khai nói về khả năng phục vụ nhiệm kỳ thứ 3 kể từ khi ông nhậm chức nhiệm kỳ 2.
Tuy nhiên, đây được coi là những tuyên bố mạnh mẽ nhất mà ông từng đưa ra về vấn đề này, dù ông vẫn tìm cách hạ thấp tầm quan trọng của cuộc thảo luận, cho rằng còn quá sớm để nói đến khi mới ở đầu nhiệm kỳ thứ 2. Tu chính án thứ 22 của Hiến pháp Mỹ cấm một cá nhân được bầu làm tổng thống nhiều hơn 2 nhiệm kỳ.
Trong cuộc phỏng vấn với NBC News, ông Trump đã không bác bỏ hoàn toàn ý tưởng muốn có nhiệm kỳ 3, nói rằng "rất nhiều người muốn tôi làm điều đó".
Chủ đề này lại xuất hiện vào tối 30/3 khi ông Trump trả lời báo chí trên Không Lực Một.
"Tôi thậm chí không muốn nói về nhiệm kỳ thứ 3 ngay bây giờ vì dù thế nào đi nữa, vẫn còn rất lâu để bàn đến chuyện đó. Chúng ta còn gần 4 năm nữa, đó là một khoảng thời gian dài, nhưng bất chấp điều đó, rất nhiều người đang nói rằng tôi nên ra tranh cử lần nữa. Họ yêu thích công việc mà chúng tôi đang làm", ông nói.
Ông Trump cũng được hỏi vào ngày 31/3 về viễn cảnh nếu ông được phép tái tranh cử nhiệm kỳ thứ 3, thì có thể phải đối đầu với cựu Tổng thống Barack Obama trong một cuộc bầu cử giả định. Ông Trump đã tỏ ra hào hứng với ý tưởng này.
"Tôi rất thích điều đó. Đó sẽ là một cuộc đối đầu thú vị. Tôi mong muốn như vậy. Nhiều người đang kêu gọi tôi tranh cử. Tôi không biết, tôi chưa bao giờ thực sự tìm hiểu về điều đó. Và có người nói rằng vẫn có cách để làm được, nhưng tôi không rõ về điều đó", ông Trump phát biểu với Fox News.
Phát biểu của ông Trump đã gây ra phản ứng trái chiều từ 2 phe Cộng hòa và Dân chủ.
"Ông ấy chỉ đang trả lời một câu hỏi. Ông ấy không ủng hộ điều đó. Tất cả chúng ta đều biết rằng để làm được việc này thì phải thay đổi Hiến pháp, và điều đó gần như không thể xảy ra", Thượng nghị sĩ Jon Husted của đảng Cộng hòa nói trên CNBC.
Thay đổi Hiến pháp sẽ cần đến sự chấp thuận của 2/3 nghị sĩ lưỡng viện trong Quốc hội và sự phê chuẩn của 3/4 số bang (tức là 38 trên 50 bang), điều gần như không thể xảy ra.
Một số đồng minh của ông Trump đã gợi ý rằng ông có thể tranh cử với tư cách phó tổng thống và sau đó đảm nhận nhiệm kỳ khác nếu tổng thống đương nhiệm từ chức. Tuy nhiên, phương pháp này chưa từng được thử nghiệm cả về mặt pháp lý lẫn chính trị.
Các quan chức Nhà Trắng và những người thân cận với chính quyền Trump phần lớn tránh đề cập rằng ông thực sự nghiêm túc về việc phục vụ nhiệm kỳ thứ 3, mô tả đây như một cách để kích động đối thủ và truyền thông.
"Nhìn xem, các vị cứ liên tục hỏi tổng thống về nhiệm kỳ thứ 3, và sau đó ông ấy trả lời một cách trung thực, thẳng thắn với một nụ cười, rồi tất cả mọi người lại phản ứng dữ dội về câu trả lời đó", thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt nói với phóng viên.
Một số người trong quỹ đạo chính trị của ông Trump cũng đã ủng hộ ý tưởng về nhiệm kỳ thứ 3. Steve Bannon, cựu chiến lược gia trưởng của ông Trump tại Nhà Trắng, nói với NewsNation vào giữa tháng 3 rằng đã có những nỗ lực chuẩn bị để ông Trump "tranh cử và giành chiến thắng vào năm 2028".
Hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa Andy Ogles vào tháng 1 đã đề xuất sửa đổi Hiến pháp để cho phép ông Trump tiếp tục tranh cử bằng cách tạo ra một ngoại lệ cho những người từng phục vụ các nhiệm kỳ không liên tiếp.
Những phát biểu này đã gây lo ngại đối với một số người thuộc phe đối lập, những người đã chứng kiến ông Trump có nhiều động thái vượt qua quy chuẩn và giới hạn trong 2 tháng đầu nhiệm kỳ 2.
Kể từ khi nhậm chức, ông Trump đã sa thải các cơ quan giám sát chính phủ, giảm vai trò của Quốc hội để theo đuổi chương trình nghị sự thông qua sắc lệnh hành pháp.
Hiện tại, các đảng viên Dân chủ tránh đối đầu trực tiếp với các phát biểu của ông Trump về nhiệm kỳ thứ 3. Một số thành viên Dân chủ xem phát ngôn của ông Trump là sự đánh lạc hướng khỏi các vấn đề quan trọng với cử tri, đặc biệt khi các cuộc thăm dò gần đây cho thấy tín nhiệm dành cho ông Trump đang có xu hướng giảm.
"Mỗi ngày lại có một chuyện gây tranh cãi khác. Tất cả những điều này đều đáng báo động và đáng lo ngại. Nhưng nếu chúng ta để ông Trump điều hướng dư luận từ ngày này qua ngày khác, thì cuối cùng không ai sẽ biết chúng ta thực sự đại diện cho điều gì và đang chiến đấu vì cái gì", Thượng nghị sĩ Chris Coons của đảng Dân chủ cho biết.
