Tổng thống Mỹ Donald Trump (Ảnh: Reuters).
Chính quyền của Tổng thống Donald Trump được cho đã đưa một điều khoản vào dự thảo thỏa thuận về khoáng sản của Ukraine, yêu cầu Kiev hoàn trả toàn bộ số tiền viện trợ của Mỹ kể từ khi Nga mở chiến dịch quân sự ở nước láng giềng năm 2022, kèm theo lãi suất, European Pravda, trích dẫn bản dự thảo thỏa thuận, đưa tin.
Dự thảo thỏa thuận đề xuất Ukraine hoàn trả cho Mỹ toàn bộ khoản hỗ trợ, bao gồm viện trợ ngân sách, quân sự và nhân đạo, vốn được cung cấp kể từ khi xung đột nổ ra.
Tổng số tiền này sẽ được xác định là "đóng góp ban đầu của DFC" vào Quỹ được thành lập để quản lý doanh thu từ tài nguyên khoáng sản của Ukraine (gọi ngắn gọn là Quỹ).
DFC là Tập đoàn Tài chính Phát triển Quốc tế Mỹ. Đây là cơ quan chính phủ Mỹ chuyên hỗ trợ đầu tư vào các dự án phát triển ở nước ngoài, bao gồm cơ sở hạ tầng, năng lượng và tài nguyên thiên nhiên.
Như vậy, dự thảo thỏa thuận quy định rằng Ukraine sẽ phải hoàn trả số tiền này dưới danh nghĩa đóng góp ban đầu cho Quỹ nói trên.
Viện Kiel ước tính tổng số viện trợ cần hoàn trả lên tới 123 tỷ USD, trong đó phần lớn là hỗ trợ quân sự, bao gồm đơn đặt hàng vũ khí từ các nhà sản xuất Mỹ, chuyển giao vũ khí dư thừa và bổ sung kho dự trữ của Lầu Năm Góc.
Dự thảo cũng quy định Ukraine phải quy đổi doanh thu từ Quỹ sang USD và chuyển vào tài khoản Mỹ theo yêu cầu mà không tính phí hoa hồng. Nếu phát sinh bất kỳ chi phí nào, Ukraine cũng phải chịu trách nhiệm chi trả.
Nguồn thu của Quỹ bao gồm: 50% giá trị của tất cả các giấy phép mới và tiền bản quyền từ khai thác tài nguyên khoáng sản của Ukraine và 50% doanh thu từ các cơ sở hạ tầng (các điều khoản cụ thể chưa được tiết lộ trong dự thảo thỏa thuận).
Ngoài ra, dự thảo thỏa thuận cho phép Quỹ tái đầu tư một phần doanh thu vào các dự án tại Ukraine, và nhận 50% lợi nhuận từ các khoản đầu tư này trong tương lai.
Thỏa thuận cũng yêu cầu Ukraine trả tiền theo lịch trình, với mức tăng hàng năm 4%, nghĩa là càng trì hoãn việc thanh toán, số tiền Ukraine phải trả càng lớn. Điều này giống như việc phải trả lãi suất cho khoản hỗ trợ.
Trước đó, giới chức Ukraine, bao gồm Tổng thống Volodymyr Zelensky, đã nhiều lần nhấn mạnh rằng viện trợ của Mỹ được cấp dưới dạng hỗ trợ không hoàn lại, không thể bị biến thành khoản nợ.
Mỹ chưa bình luận về những thông tin mà truyền thông Ukraine công bố liên quan tới dự thảo thỏa thuận.
Ngày 28/2, thỏa thuận về tài nguyên khoáng sản đã sẵn sàng để ký kết nhưng ông Zelensky và ông Trump xảy ra tranh cãi căng thẳng, dẫn tới việc này bị đình trệ.
Sau đó, Tổng thống Zelensky cho biết Mỹ đã đưa ra một phiên bản mới của thỏa thuận, đòi hỏi sự phê chuẩn của quốc hội, vượt ngoài khuôn khổ của dự thảo ban đầu.
Ngày 27/3, Tổng thống Zelensky cho biết hiện vẫn chưa có phiên bản cuối cùng của thỏa thuận khai thác tài nguyên, dù chính quyền của Tổng thống Donald Trump muốn đẩy nhanh việc ký kết.
