Tổng thống Mỹ Donald Trump (Ảnh: New York Times).
"Cuối cùng, tôi nghĩ điều sẽ xảy ra là, chúng ta sẽ có những thỏa thuận tuyệt vời. Nếu chúng ta không có được thỏa thuận với một công ty hoặc một quốc gia, chúng ta sẽ thiết lập thuế quan. Tôi nghĩ chỉ vài tuần thôi. Khoảng 2-3 tuần tới. Chúng ta sẽ thiết lập các con số", Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại Phòng Bầu dục ngày 23/4.
Hiện không rõ Mỹ sẽ áp dụng mức thuế mới nào đối với các quốc gia không thể đạt được thỏa thuận trong những tuần tới và liệu những mức thuế mới đó có thay thế vĩnh viễn thuế đối ứng đang hoãn áp dụng hay chỉ đóng vai trò là mức thuế tạm thời trong khi các cuộc đàm phán tiếp tục.
Hôm 2/4, ông Trump công bố chính sách thuế quan mới, áp thuế sàn 10% với hầu hết đối tác thương mại của Mỹ từ ngày 5/4, và áp thuế đối ứng từ 11% lên tới 50% với các đối tác khác kể từ ngày 9/4, ngoại trừ Trung Quốc đang chịu mức thuế là 145%.
Chỉ vài giờ sau khi chính sách thuế đối ứng có hiệu lực, Tổng thống Trump bất ngờ thông báo hoãn áp dụng 90 ngày, đến tháng 7, ngoại trừ Trung Quốc. Trong thời gian đó, Mỹ chỉ áp mức thuế chung 10%. Quyết định này được cho là để các quốc gia có thể đàm phán thỏa thuận thương mại với Mỹ.
Nhà Trắng cho biết khoảng 90 đến 100 quốc gia đã đề nghị đàm phán các thỏa thuận, đặt ra một nhiệm vụ cực kỳ khó khăn, buộc các nhà đàm phán phải chạy đua với thời gian để đưa ra các cam kết mới.
Mặc dù giới chức trách Mỹ nói rằng chính quyền sắp đạt được một số thỏa thuận, nhưng không nêu rõ liệu đó là thỏa thuận với quốc gia nào.
Trong khi hoãn áp dụng thuế đối ứng với các quốc gia, vùng lãnh thổ, Mỹ tiếp tục áp thuế 145% với hàng hóa Trung Quốc (thực tế lên tới 245% với một số mặt hàng).
Trong một động thái được cho là tín hiệu xuống thang căng thẳng, Tổng thống Trump đầu tuần này cho biết, ông sẵn sàng cân nhắc giảm đáng kể thuế quan với Trung Quốc. Ông cũng tin rằng hai bên cuối cùng sẽ đạt được thỏa thuận thương mại.
Đáp lại, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết, Bắc Kinh luôn để ngỏ đàm phán nhưng phải trên cơ sở bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau."Việc tiếp tục yêu cầu thỏa thuận trong khi gây sức ép cực độ không phải là cách đúng đắn để đối phó với Trung Quốc và sẽ không hiệu quả", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Guo Jiakun nói.
Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) hôm 23/4 cảnh báo cuộc chiến thuế quan sẽ làm chậm tăng trưởng và đẩy nợ công lên cao hơn trên toàn cầu.
Chính sách thuế quan của ông Trump khiến thị trường Mỹ và thế giới nói chung biến động mạnh những tuần qua. Một số tổ chức quốc tế cảnh báo nguy cơ suy giảm kinh tế thế giới khi thuế quan đe dọa định hình lại thương mại toàn cầu và chuyển hướng dòng tiền trên toàn thế giới.
