Sáng 17-3, phiên tòa xét xử vụ án xảy ra tại Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp máy tính Việt Nam (VNCERT) trực thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông (Bộ TT-TT), tiếp tục với phần xét hỏi.
Bị cáo Nguyễn Trọng Đường tại toà. Ảnh: Hùng Nam
Theo cáo buộc, năm 2017, Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp máy tính Việt Nam (VNCERT) trực thuộc Bộ TT-TT, do Nguyễn Trọng Đường làm Giám đốc được Bộ TT-TT (sau này làm cựu phó vụ Kế hoạch tài chính thuộc Bộ TT-TT) giao cho lập và trình Bộ phê duyệt Dự án Mua sắm trang thiết bị và thuê dịch vụ kỹ thuật nhằm theo dõi, phân tích sự cố, tấn công an toàn thông tin mạng trên một số kênh kết nối Internet quốc tế. Tổng mức đầu tư 95 tỉ đồng.
Quá trình triển khai thực hiện Dự án trong đó có gói thầu số 8 đầu tư mua sắm hệ thống thiết bị, phần mềm, theo hình thức đấu thầu rộng rãi, các bị cáo thuộc chủ đầu tư, nhà thầu, đơn vị thẩm định giá, đơn vị tư vấn đã thực hiện các hành vi thông đồng, gian lận trong đấu thầu, vi phạm quy định về đấu thầu. Qua đó, Công ty AIC do Nguyễn Thị Thanh Nhàn làm chủ tịch đã trúng thầu, gây thiệt hại cho nhà nước hơn 17 tỉ đồng.
Sau khi trúng gói thầu số 8, bị cáo Nguyễn Trọng Đường đã nhận của Công ty AIC số tiền 1 tỉ đồng và giao cho Dương Thị Minh, Kế toán trưởng VNCERT, chia cho các thành viên tham gia Dự án vào dịp Tết Nguyên đán năm 2019. Trong đó, bị cáo Nguyễn Trọng Đường nhận 200 triệu đồng, một số bị cáo khác nhận từ 20-50 triệu đồng; còn lại được sử dụng phục vụ các hoạt động chung của VNCERT.
Là người bị thẩm vấn đầu tiên, bị cáo Nguyễn Trọng Đường thừa nhận với trách nhiệm người đứng đầu nên khi xảy ra sai phạm "thì bị cáo phải nhận trách nhiệm". Bị cáo này nói tôn trọng cáo buộc của Viện Kiểm sát.
Theo lời bị cáo Đường, trước khi có quyết định giao cho VNCERT xây dựng dự án có một buổi họp do Bộ trưởng Bộ TT-TT Trương Minh Tuấn (thời điểm đó-PV) làm chủ trì và đã giới thiệu Công ty AIC. Tại cuộc họp đó, Công ty AIC giới thiệu về một hệ thống giám sát an toàn thông tin mạng của Israel có giá 300 tỉ đồng.
"Tại cuộc họp, Bộ trưởng Trương Minh Tuấn có chỉ đạo AIC là đơn vị đối tác của Bộ TT-TT và các đơn vị phải hợp tác với AIC, xem xét hệ thống của AIC để mua. Sau đó, bị cáo và VNCERT thấy rằng hệ thống của AIC giá quá cao, không thích hợp với hệ thống của VNCERT đang có. Do đó, bị cáo đã từ chối không mua của AIC mà đề xuất nâng cấp hệ thống của VNCERT lên để có chức năng tương đương của AIC"- cựu giám đốc VNCERT khai và cho biết đã cam đoan với bộ trưởng là việc nâng cấp hệ thống VNCERT chỉ khoảng 100 tỉ đồng.
Các bị cáo tại toà
Chủ toạ phiên toà hỏi: Trong quá trình mời thầu, dự thầu bị cáo chỉ đạo những công việc gì? Bị cáo đáp: Việc tổ chức đấu thầu do Ban quản lý dự án phối hợp Tổ tư vấn thực hiện, bị cáo không liên quan. "Bị cáo chỉ đạo những công việc chung. Trong cuộc họp giao ban của trung tâm, bị cáo có chỉ đạo, Dự án do trực tiếp Bộ trưởng chỉ đạo, Bộ trưởng cũng giới thiệu AIC là đối tác của Bộ trưởng"- bị cáo khai.
Chủ toạ tiếp tục truy hỏi, bị cáo hiểu việc này là như thế nào? Bị cáo nói: "Bộ trưởng Trương Minh Tuấn chỉ đạo bị cáo rất rõ AIC là đối tác của Bộ và Bộ sẽ nhờ AIC xin vốn cho dự án và kinh phí cho Bộ. Đổi lại, Bộ cũng phải có trách nhiệm đối với AIC". Chủ toạ tiếp tục hỏi Bộ trưởng chỉ đạo có bằng Văn bản hay quyết định nào không? Bị cáo khai Bộ trưởng chỉ bằng miệng.
Tại phiên toà hôm nay, cựu bộ trưởng Trương Minh Tuấn không ra tòa, song tại giai đoạn điều tra cũng có lời khai thể hiện quen biết Nguyễn Thị Thanh Nhàn. Tuy vậy, ông Tuấn khẳng định không chỉ đạo Nguyễn Trọng Đường phối hợp với Vụ Kế hoạch Tài chính tạo điều kiện cho Công ty AIC tham gia xây dựng Dự án, đấu thầu rồi trúng thầu tại VNCERT.
Quay lại phiên toà, khai về số tiền đã nhận của AIC, cựu vụ phó Nguyễn Trọng Đường, khai, vào Tết Nguyên đán 2019, Phó tổng Giám đốc AIC Nguyễn Hồng Sơn (đang bỏ trốn) gọi điện cho bị cáo nói đến chúc tết trung tâm song bị cáo từ chối, với lý do "không cần đến chúc tết". Tuy nhiên, Sơn vẫn đến Trung tâm gửi lễ tân một "gói quà tết".
"Khi về Trung tâm, lễ tân đã đưa cho bị cáo một gói quà khi lên phòng mở ra thấy có tiền. Bị cáo đã gọi điện cho Sơn đến lấy tiền về. Lúc này, Sơn nói tiền này là cảm ơn Trung tâm quan tâm đến AIC trong 2 năm"- bị cáo khai.
Theo lời bị cáo Đường, sau khi Sơn không chịu lấy tiền về, bị cáo đã đưa cho kế toán chi cho hoạt động chung của Trung tâm. Đến tết nguyên đán năm 2019, Ban giám đốc thống nhất chia cho các nhân viên của trung tâm, riêng bị cáo Sơn nhận lại 200 triệu đồng.
Trong vụ án này, các bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn, Chủ tịch Công ty CP tiến bộ quốc tế AIC; Nguyễn Trọng Đường, cựu phó vụ Kế hoạch tài chính, Bộ Thông tin và truyền thông (Bộ TT-TT); Mai Phương Nam, Phó giám đốc Công ty TNHH thương mại và dịch vụ Khang Phát; Ngô Quang Huy, phó chánh văn phòng Bộ TT-TT… bị truy tố cùng về tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng".
