Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Tổng thống Nga Vladimir Putin (Ảnh: Getty).
Trong cuộc phỏng vấn vào ngày 13/5, khi được hỏi liệu Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky có thể gặp một quan chức khác của Nga nếu Tổng thống Vladimir Putin không tham gia cuộc đàm phán trực tiếp tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) sắp tới hay không, ông Mykhailo Podolyak, cố vấn của Tổng thống Ukraine, cho biết: "Chắc chắn là không. Đó không phải là hình thức đàm phán phù hợp".
Theo ông Podolyak, ngay cả các quan chức cấp cao của Nga như các bộ trưởng cũng không thể đưa ra quyết định cơ bản về việc chấm dứt chiến tranh.
"Tức là chỉ có ông Putin mới có thể đưa ra quyết định tiếp tục chiến tranh hay chấm dứt chiến tranh", ông Podolyak nói thêm.
Trước đó, Chánh Văn phòng Tổng thống Ukraine Andriy Yermak cũng đưa ra tuyên bố tương tự, nói rằng Tổng thống Putin có thể ủy thác cho cấp dưới thực hiện "các bước kỹ thuật và chuẩn bị", nhưng Ukraine hiểu "ai mới là người chịu trách nhiệm cuối cùng".
Khi được hỏi liệu Tổng thống Zelensky có dự định đến Thổ Nhĩ Kỳ ngay cả khi Nga không ủng hộ lệnh ngừng bắn hoặc nếu Tổng thống Putin từ chối tham gia đàm phán hay không, một nguồn tin thân cận với tổng thống Ukraine nói với trang tin Kyiv Independent rằng: "Chúng tôi đã sẵn sàng cho mọi phương án. Nhưng tất nhiên, chúng tôi đang chờ phản hồi riêng về lệnh ngừng bắn".
Cuộc gặp trực tiếp gần đây nhất giữa Tổng thống Putin và Tổng thống Zelensky diễn ra vào năm 2019 tại Paris trong khuôn khổ hội nghị thượng đỉnh của Nhóm Bộ Tứ (Normandy). Kể từ đó, không có cuộc gặp trực tiếp nào giữa hai nhà lãnh đạo Nga và Ukraine.
Ukraine và Nga cũng không tổ chức các cuộc đàm phán hòa bình trực tiếp kể từ các cuộc đàm phán không thành công tại Istanbul vào năm 2022.
Cuối tuần trước, ông Putin đề xuất đàm phán trực tiếp giữa Nga và Ukraine tại Thổ Nhĩ Kỳ vào ngày 15/5, song không nêu rõ ai sẽ tham gia. Điện Kremlin cho biết, Nga sẽ công bố khi Tổng thống Putin cảm thấy cần thiết.
Đề xuất của Tổng thống Putin đã nhận được phản ứng trái chiều từ Kiev và những nước ủng hộ Ukraine, khi cho rằng các cuộc đàm phán phải được tiến hành sau lệnh ngừng bắn kéo dài 30 ngày. Tuy nhiên, đề xuất đàm phán của Nga đã được Tổng thống Mỹ Donald Trump ủng hộ và thúc giục Kiev "ngay lập tức" chấp nhận.
Sau tuyên bố của Tổng thống Trump, Ukraine đã thay đổi lập trường và nhà lãnh đạo Ukraine Zelensky tuyên bố sẵn sàng gặp tổng thống Nga "trực tiếp".
Tổng thống Zelensky ngày 13/5 tuyên bố nếu cuộc gặp giữa ông và Tổng thống Putin thực sự diễn ra, ông sẽ đàm phán về một lệnh ngừng bắn toàn diện.
Trong khi đó, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Ryabkov cho biết các vấn đề Moscow dự kiến đưa ra thảo luận về cơ bản sẽ "tương tự" những vấn đề mà Nga từng nêu ra trước đây và phần lớn liên quan đến các mục tiêu trong chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine.
Theo ông Ryabkov, Nga muốn thảo luận một "giải pháp bền vững" với Ukraine trong các cuộc đàm phán sắp tới, bao gồm việc công nhận các vùng lãnh thổ trước đây của Ukraine là một phần không thể tách rời của Nga.
Việc Tổng thống Ukraine tuyên bố chỉ gặp người đồng cấp Nga khiến nhiều người đặt nghi vấn về việc liệu điều này có mâu thuẫn với sắc lệnh cấm đàm phán với ông Putin do chính ông Zelensky ban hành vào năm 2022 hay không.
Giải thích về việc trên, ông Zelensky cho biết, sắc lệnh không áp dụng với ông.
"Theo nghị quyết của Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia và hiến pháp, tôi phụ trách nhiệm vụ này và không ai ngoài tôi có thể tham gia vào các cuộc đàm phán liên quan đến chủ quyền của Ukraine. Không ai ngoài tôi có thể tổ chức các cuộc đàm phán có liên quan với nhà lãnh đạo Nga và các nhà lãnh đạo của các quốc gia khác. Đây là quyền và nghĩa vụ của tôi, tôi không tự cấm mình làm bất cứ điều gì", ông nói.
Ông Zelensky cho hay sắc lệnh của ông nhằm ngăn chặn các mối liên hệ tiềm tàng giữa các nhà hoạt động đối lập đang chạy trốn của Ukraine và chính quyền Nga.
