Mảnh vỡ từ một máy bay của Không quân Ấn Độ rơi tại Wuyan Pampore, Kashmir ngày 7/5 (Ảnh: AFP).
Căng thẳng gần đây nhất bùng nổ trở lại khi Ấn Độ ngày 7/5 phát động cuộc tấn công vào "các mục tiêu khủng bố" tại quốc gia láng giềng Pakistan.
Trong đó, Ấn Độ cho biết đã tấn công 9 địa điểm ở Pakistan bao gồm cả vùng lãnh thổ tranh chấp Kashmir để đáp trả vụ tấn công khủng bố tại Kashmir hồi tháng trước làm hàng chục du khách thiệt mạng mà New Delhi cáo buộc Islamabad đứng sau. Chính phủ Ấn Độ tuyên bố đã thực hiện "các cuộc tấn công chính xác vào các vị trí đóng quân khủng bố".
Trong một đoạn băng đăng trên tài khoản X, quân đội Ấn Độ tuyên bố rằng "công lý đã được thực thi". New Delhi nhấn mạnh các hướng tấn công đều "được tiến hành có trọng tâm, có tính toán và không nhằm leo thang căng thẳng".
"Không có cơ sở quân sự nào của Pakistan bị nhắm tới… Ấn Độ đã thể hiện sự kiềm chế đáng kể trong việc lựa chọn mục tiêu và cách thức thực hiện", New Delhi nhấn mạnh thêm.
Pakistan cho biết đang tính toán các biện pháp đáp trả vụ tấn công bằng tên lửa của Ấn Độ.
Hành động mới nhất của Ấn Độ nối dài danh sách những cuộc xung đột quân sự giữa hai quốc gia láng giềng sở hữu vũ khí hạt nhân trong lịch sử từ khi khai thiên lập quốc vào năm 1947 đến nay.
Ấn Độ - Pakistan có đường biên giới dài và từng xảy ra nhiều cuộc xung đột ở biên giới (Đồ họa: Guardian).
Năm 1947: Cuộc chiến đầu tiên giành Kashmir
Ấn Độ với đa số dân theo đạo Hindu trong khi Pakistan với đa số dân theo đạo Hồi được thành lập vào tháng 8/1947 sau khi Anh nhượng lại quyền kiểm soát thuộc địa đối với tiểu lục địa này. Nhưng chỉ sau vài tháng sau, hai quốc gia mới này đã bùng nổ chiến tranh để giành quyền kiểm soát vùng lãnh thổ Kashmir tuyệt đẹp nằm trên dãy Himalaya.
Ấn Độ tuyên bố chủ quyền đối với Kashmir vì người cai trị vùng đất theo đạo Hindu này khi đó đã quyết định sáp nhập vào Ấn Độ trong khi Pakistan viện dẫn rằng họ có quyền kiểm soát Kashmir do người Hồi giáo chiếm đa số và phần lớn ủng hộ Pakistan.
Giao tranh diễn ra trong nhiều tháng, cho đến khi Liên hợp quốc can thiệp để thiết lập ranh giới ngừng bắn vào năm 1949, khiến cả hai nước đều kiểm soát một phần lãnh thổ Kashmir. Tuy nhiên, cả hai cho đến nay vẫn tuyên bố chủ quyền đối với toàn bộ khu vực.
Năm 1965: Chiến tranh Kashmir lần thứ hai
Vẫn tìm cách kiểm soát Kashmir, lực lượng Pakistan đã vượt biên vào phần lãnh thổ tranh chấp của Ấn Độ. Để đáp trả, Ấn Độ đã phát động một cuộc tấn công quân sự qua biên giới.
Giao tranh lan ra ngoài Kashmir vào nhiều khu vực biên giới đã định cư, chứng kiến những trận chiến ác liệt có sự tham gia của cả lực lượng bộ binh và không quân, và một số trận chiến xe tăng lớn nhất trong lịch sử.
Đến tháng 1/1966, Ấn Độ - Pakistan ký một thỏa thuận cam kết giải quyết các tranh chấp trong tương lai bằng biện pháp hòa bình.
Năm 1971: Chiến tranh đông Pakistan
Hai nước láng giềng tiếp tục tiến hành cuộc chiến tranh thứ ba ở phía đông Pakistan, nơi các nhóm khu vực đang tìm cách giành độc lập khỏi chính quyền liên bang.
Hàng nghìn người đã thiệt mạng trong cuộc xung đột, kết thúc bằng việc Ấn Độ giúp khu vực này ly khai, tạo ra quốc gia Bangladesh độc lập.
Năm 1999: Chiến tranh Kargil
Hai nước đối đầu nhau ở vùng cao Kargil sau khi quân đội Pakistan xâm nhập Kashmir do Ấn Độ quản lý. Đây là cuộc đụng độ đầu tiên kể từ khi cả hai nước chính thức có năng lực vũ khí hạt nhân, làm gia tăng nguy cơ xảy ra một cuộc chiến tranh thảm khốc.
Cả hai bên đều chịu hàng trăm thương vong trước khi quân đội Ấn Độ giành lại lãnh thổ và việc quốc tế can thiệp đã ngăn chặn giao tranh rộng lớn hơn.
Thủ tướng Pakistan Nawaz Sharif lúc đó cũng tỏ thiện chí khi kêu gọi những kẻ xâm nhập rút lui. Vài tháng sau, ông Sharif bị lật đổ trong một cuộc đảo chính quân sự do một vị tướng dẫn đầu, người sau này được xác định chính là người đã chỉ đạo cuộc xâm nhập quân sự.
Năm 2016: Cuộc tấn công Uri
Ấn Độ tuyên bố đã tiến hành "các cuộc tấn công chính xác" nhằm vào các nơi trú ẩn của phiến quân Hồi giáo được cho là ở trên lãnh thổ Pakistan sau khi các tay súng đột kích một căn cứ quân sự của Ấn Độ ở khu vực Uri của Kashmir.
Phía Islamabad phủ nhận việc Ấn Độ xâm nhập vào lãnh thổ mình và cho biết quân đội Pakistan không thực hiện hành động đáp trả nào.
Năm 2019: Cuộc tấn công Pulwama
Binh sĩ Pakistan bảo vệ khu vực tại làng Jaba, gần Balakot sau khi bị máy bay quân sự Ấn Độ tấn công vào ngày 26/2/2019 (Ảnh: Reuters).
Ấn Độ đã tiến hành các cuộc không kích vào nơi mà họ cho là "trại huấn luyện phiến quân" gần thị trấn Balakot của Pakistan để đáp trả một vụ đánh bom xe liều chết ở khu vực Pulwama của Kashmir, khiến ít nhất 40 binh sĩ Ấn Độ thiệt mạng.
Pakistan, quốc gia cho biết máy bay đã ném bom một sườn đồi trống chứ không phải một trại lính, đã tiến hành một cuộc tấn công trả đũa vào không phận Ấn Độ dẫn đến một cuộc không chiến giữa hai lực lượng không quân. Sau đó, một phi công Ấn Độ bị bắt giữ.
Tình hình đã lắng xuống sau khi phi công này được thả vài ngày sau đó.
