
Tôi chỉ biết mặt ông nội tôi trên bàn thờ - Ảnh: NVCC
Gia đình phía ông bà nội tôi có đến năm liệt sĩ: ba người anh em bà, anh ông nội và cả ông tôi. Tất cả đều gửi thân xác nơi chiến trường khi tuổi đời còn trẻ.
Hồi hy sinh, ông tôi tuổi hai lăm thôi, còn bà kém hơn hai tuổi, và ba tôi chỉ vừa biết đi.
Nỗi mất mát giằng xé không gì bằng. Điều bất an bà từng đêm lo lắng cuối cùng cũng đến thật buồn.
Bà bảo ngày ấy người nào cũng xem cái chết nhẹ tựa lông hồng, chẳng nói gì vợ con, gia đình.
Ông hy sinh đúng ngay Tết Đoan ngọ năm 1970. Thi thể phơi giữa nắng mãi chiều mới nhận về.
Bà khóc không còn nước mắt. Từ đây, người vợ trẻ góa chồng và đứa con mồ côi cha.
Nỗi đau nối tiếp nỗi đau khi vài năm sau gia đình lại bàng hoàng nhận giấy báo tử thêm ba liệt sĩ. Chưa ai có vợ, thậm chí có người chưa biết mùi yêu đương. Cái giá cho hòa bình thật sự quá đắt đến độ sức khốc liệt của nó chỉ nghe kể lại thôi tôi đã thấy khủng khiếp rồi.
Mỗi lần thắp hương trước bàn thờ nhìn vào di ảnh ông và ba người anh em, bà rưng rưng nghẹn ngào: "Hòa bình rồi, anh em đi trọi trơn không còn ai. Phải như sống một người còn là an ủi. Đằng này...".
Và nhìn vào những tấm bằng Tổ quốc ghi công bà treo trên vách nhà, tôi càng cảm thức rõ ràng thế nào là chiến tranh.
Nó cướp đi quá nhiều người vô tội mà lẽ ra họ phải được sống hạnh phúc đoàn viên cùng con cháu ngày hôm nay. Nó gieo lại nỗi đau dài lâu đến nỗi sau 50 năm đất nước thống nhất vẫn chưa nguôi niềm day dứt cho người còn sống.
Nỗi đau chung thật sự không riêng một nhà. Trong xóm xung quanh đây thôi nhà nào có người đi chiến đấu đều treo tấm bằng Tổ quốc ghi công. Đi một hy sinh một. Đi hai hy sinh hai. Như bà cố phía nội tôi là