Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin (Ảnh: Reuters).
Phát biểu với các phóng viên hôm 31/3, Tổng thống Donald Trump nhắc lại rằng ông đặt mục tiêu chấm dứt xung đột giữa Nga và Ukraine càng sớm càng tốt, đồng thời cho biết ông "muốn đảm bảo rằng Tổng thống Putin sẽ đạt được" thỏa thuận hòa bình.
"Tôi nghĩ ông ấy sẽ làm vậy. Tôi không muốn áp thuế thứ cấp đối với dầu của ông ấy, nhưng tôi nghĩ đó là điều tôi sẽ làm nếu tôi cho rằng ông ấy không làm tốt việc này", Tổng thống Trump tuyên bố.
Trả lời câu hỏi về khả năng tăng cường áp lực trừng phạt đối với Nga, ông Trump cho biết: "Tôi muốn ông Putin đạt được thỏa thuận, để chúng ta ngăn chặn binh lính Nga, binh lính Ukraine và những người khác thiệt mạng".
Trước đó, Tổng thống Trump ngày 30/3 nói rằng ông rất "tức giận" khi Tổng thống Putin chỉ trích tính chính danh của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, "bởi điều đó khiến mọi thứ không đi đúng hướng".
Ông Trump cho rằng bất kỳ động thái nào nhằm thay thế ông Zelensky với tư cách là Tổng thống Ukraine chắc chắn sẽ làm chậm triển vọng ngừng bắn.
Tổng thống Trump được cho là phản đối ý tưởng của Tổng thống Putin về việc lập một chính phủ lâm thời ở Ukraine với lý do ông Zelensky "không còn là tổng thống hợp pháp" của Ukraine.
Tổng thống Trump cũng cảnh báo áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt đối với dầu mỏ của Nga nếu Moscow không đàm phán để chấm dứt chiến sự tại Ukraine.
"Nếu Nga và tôi không thể đạt được thỏa thuận để chấm dứt đổ máu ở Ukraine, và nếu tôi nghĩ đó là lỗi của Nga - điều này có thể không đúng - nhưng nếu tôi nghĩ đó là lỗi của Nga, tôi sẽ áp thuế quan thứ cấp đối với dầu khí, đối với toàn bộ dầu khí xuất khẩu từ Nga", ông Trump nói.
"Điều đó có nghĩa là nếu bạn mua dầu từ Nga, bạn sẽ không thể làm ăn kinh doanh tại Mỹ", ông Trump cảnh báo, đồng thời tiết lộ mức thuế có thể dao động ở mức 25-50%.
Đối với Ukraine, Tổng thống Trump cũng cảnh báo Kiev không nên rút khỏi thỏa thuận khoáng sản đất hiếm với Mỹ.
Ông Trump hy vọng Tổng thống Zelensky sẽ giữ lời hứa, đồng thời chỉ trích nhà lãnh đạo Ukraine vì những nỗ lực nhằm đàm phán lại thỏa thuận đất hiếm. Trong khi ông Trump mô tả thỏa thuận này là cách để Ukraine trả lại khoản viện trợ trước đây của Mỹ, ông Zelensky vẫn cho rằng Kiev không nợ Washington điều gì.
"Chúng tôi đã đạt được thỏa thuận về đất hiếm. Mọi thứ đã xong. Nhưng bây giờ họ lại nói: Được thôi, tôi sẽ chỉ thực hiện thỏa thuận đó nếu chúng tôi gia nhập NATO hoặc một điều gì đó tương tự", ông Trump cho biết.
Ông Trump nhấn mạnh tư cách thành viên NATO của Ukraine "chưa bao giờ được thảo luận". Nhà lãnh đạo Mỹ cho rằng vấn đề này có khả năng là lý do khiến tình hình căng thẳng giữa Moscow và Kiev leo thang vào năm 2022.
Tổng thống Trump trước đó cảnh báo Tổng thống Zelensky sẽ gặp "rắc rối lớn" nếu ông từ chối thỏa thuận đất hiếm. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Ukraine nói rằng "khuôn khổ của thỏa thuận đã thay đổi" so với những gì ông sẵn sàng ký trong cuộc gặp với ông Trump vào cuối tháng 2.
"Ông ấy đang cố gắng rút khỏi thỏa thuận đất hiếm, và nếu làm vậy, ông ấy sẽ gặp rắc rối lớn, rất lớn. Ông ấy muốn trở thành thành viên NATO, nhưng điều đó sẽ không bao giờ xảy ra. Ông ấy hiểu điều đó", ông Trump nói.
Ông Zelensky tuyên bố vào ngày 28/3 rằng ông sẽ không ký bất kỳ thỏa thuận khoáng sản nào làm ảnh hưởng đến kế hoạch gia nhập Liên minh châu Âu (EU) của Ukraine.
"Không có điều gì có thể làm ảnh hưởng tới viễn cảnh Ukraine gia nhập EU có thể được chấp nhận", ông nói.
Bloomberg đưa tin vào ngày 29/3 rằng Kiev đang yêu cầu sửa đổi đề xuất hiện tại, bao gồm việc Mỹ đầu tư nhiều hơn và làm rõ cách thức hoạt động của quỹ đầu tư chung.
