Tại ĐHĐCĐ thường niên mới đây, ông Lê Phước Vũ – Chủ tịch Tập đoàn Hoa Sen (mã chứng khoán HSG) – cho biết việc phát triển hệ thống Hoa Sen Home sẽ là trụ cột tăng trưởng mới của Tập đoàn.
"Không có lý do gì phải nhốt Hoa Sen Home trong Hoa Sen Group, nhất là với khả năng 80% cửa hàng truyền thống phải đóng cửa trong tương lai gần. Tôi tin rằng với dân số Việt Nam, kinh tế Việt Nam tăng trưởng thì doanh thu của hệ thống Hoa Sen Home đạt một vài tỷ USD là chuyện nhỏ, chúng ta có thể nghĩ đến 10 tỷ USD hoặc hơn", ông Vũ nói.
Ông Lê Phước Vũ từng khẳng định "Hoa Sen Home sẽ là nỗ lực cuối cùng trước khi rút khỏi Hoa Sen"
Được biết, Hoa Sen Home là chuỗi bán vật liệu xây dựng đi vào hoạt động từ năm 2021. Hiện, hệ thống Hoa Sen Home đã có 120 cửa hàng trên toàn quốc. Năm 2025, Hoa Sen Home dự kiến mở mới 20 cửa hàng, nâng tổng số cửa hàng lên 140. Giai đoạn 2026 – 2030, công ty sẽ mở thêm 25 - 35 cửa hàng mỗi năm để tiến đến cột mốc 300 cửa hàng vào năm 2030.
Về chỉ số kinh doanh, doanh số của Hoa Sen Home trong năm 2024 là 13.300 tỷ đồng, năm 2025 mục tiêu đạt 15.000 tỷ và đến năm 2030 là 33.000 tỷ đồng, tương đương 1,3 tỷ USD. Hoa Sen đề mục tiêu tăng trưởng kép bình quân hàng năm trong giai đoạn 2024 - 2030 là 16,3%; trong đó những sản phẩm mang thương hiệu Hoa Sen Home có tốc độ tăng trưởng kép bình quân hàng năm là 50%.
Tại kỳ Đại hội trước đó, ông Vũ cũng từng tuyên bố Hoa Sen Home sẽ là nỗ lực cuối cùng của bản thân trước khi rút khỏi Hoa Sen.
Dự kiến, tập đoàn cần nguồn vốn 3.600 tỷ đồng để mở rộng hệ thống cửa hàng cho giai đoạn 2025 – 2030. Song song, Công ty cũng cần 1.400 tỷ đồng để hoàn thiện 12 tổng kho trên cả nước; 400 tỷ đồng đầu tư công nghệ và 600 tỷ đồng cho hoạt động marketing.
Tổng nguồn vốn đầu tư vào khoảng 6.000 tỷ đồng.
Từng tự nhận là đơn vị "đầu cơ" thép và thu về lợi nhuận lớn, ông Vũ cho biết hiện nay cuộc chơi đã khác, Hoa Sen theo đó sẽ quay về khai thác thị trường nội địa. Khi, các doanh nghiệp sản xuất trên thế giới hiện nay đều rơi vào tình trạng suy thoái.
"Bối cảnh hiện nay khôn ngoan nhất là phải quay lại thị trường nội địa"
Nguyên nhân do sự trở lại của Tổng thống Mỹ Donald Trump với nhiều chủ trương mới đã làm đảo ngược các xu thế, ngay cả đồng minh lớn nhất của Mỹ là EU cũng chịu ảnh hưởng nặng nề. Hai quốc gia kế cận là Canada và Mexico cũng bị Mỹ áp thuế 25% cho hầu hết hàng hóa.
Hiện, hàng hóa của hoa Sen xuất khẩu đi Mỹ gặp 3 vấn đề:
+ Bị áp thuế 25% sau khi Donald Trump lên làm tổng thống Mỹ vào năm 2018;
+ Vụ kiện thuế trợ cấp chính phủ và vừa rồi đã có kết quả hàng hóa Hoa Sen có mức trợ cấp 0%;
+ Vụ kiện chống bán phá giá dự kiến cuối năm nay sẽ có kết quả.
Ông Vũ cho biết trước đây Hoa Sen xuất khẩu 15.000 - 20.000 tấn mỗi tháng sang Mỹ, còn bây giờ không thể đạt mức này. Thị trường châu Âu cũng rất khó khăn, sản lượng xuất khẩu trước đây 20.000 -30.000 tấn/tháng, bây giờ chỉ còn 15.000 - 20.000 tấn/tháng. Thực trạng này cũng tương tự đối với thị trường Ấn Độ, Malaysia…
Tổng công suất của các cái nhà máy tôn thép mạ ở Việt Nam hiện nay đã gấp ba lần so với nhu cầu thủ thụ trong nước. Do vậy, ông Vũ cho rằng "ngành tôn thép trong thời gian tới giỏi lắm chỉ chỉ có đi ngang, còn xu hướng chung phải là đi xuống".
Ông Vũ cho biết: "Những người điều hành doanh nghiệp cũng giống như người chơi cờ, khi thời cuộc thay đổi, ván cờ đã thay đổi thì nước đi cũng phải khác. Bối cảnh hiện nay khôn ngoan nhất là phải quay lại thị trường nội địa và Hoa Sen Home chính là được định hướng để làm điều này. Nếu chỉ duy trì mảng kinh doanh truyền thống thì Tập đoàn Hoa Sen sẽ giảm dần và từ từ biến mất…".
Nhiều người đi trước thất bại, Hoa Sen vẫn làm
Dù là ván cược lớn, song Hoa Sen Home từng "vấp" nhiều ý kiến trái chiều.
Ông Vũ kể, năm 2020 khi quyết tâm phát triển mô hình này thì đã nhận được nhiều phản hồi hoài nghi và cho rằng khó làm, tương tự như các chuỗi Điện Máy Xanh, Bách Hóa Xanh... Những sàn thương mại điện tử như Lazada phát triển 11 năm nhưng lỗ đến 17 tỷ USD.
Chủ tịch HomePro cũng từng ngỏ ý muốn đầu tư vào hệ thống Hoa Sen Home nhưng họ đã chính thức rút khỏi thị trường Việt Nam từ năm ngoái vì không thể làm nổi.
Nói như vậy để thấy thị trường hiện tại khốc liệt như thế nào? Dù vậy, ông Vũ nhấn mạnh Hoa Sen vẫn sẽ làm.
Ở diễn biến khác, theo tài liệu nghiên cứu của PwC, thị trường vật liệu xây dựng Việt Nam (đối với công trình nhà ở, thương mại, không bao gồm công trình hạ tầng) đạt khoảng 8,9 tỷ USD trong năm 2024. Quy mô này được đánh giá còn là hạn chế so với khu vực nhưng đồng thời cũng là cơ hội phát triển trong tương lai. So với Thái Lan với gần 70 triệu dân thì quy mô thị trường này đã đạt được 10,7 tỷ USD và Indonesia là 29,5 tỷ USD.
Một điểm tích cực được PwC đề cập là trong vòng 6 - 10 năm tới, thị trường vật liệu xây dựng Việt Nam có thể đạt tốc độ tăng trưởng kép khoảng 11%, quy mô thị trường dự kiến đạt 22,4 tỷ USD vào năm 2033.
Theo PwC, một yếu tố cực kỳ quan trọng để thúc đẩy về kỳ vọng phát triển của thị trường vật liệu xây dựng là sự trở lại của ngành bất động sản, đặc biệt là tăng trưởng về nhà ở xã hội và các khu đô thị lớn. Chính phủ Việt Nam đang tập trung chính sách, cơ chế để phát triển nhà ở xã hội, các khung pháp lý cũng dần dần được hoàn thiện, đặc biệt là hệ thống hạ tầng của Việt Nam, bao gồm hệ thống sân bay quốc tế Long Thành (phía Nam), sân bay quốc tế Gia Bình (phái Bắc) và các tuyến đường sắt.
Mặt khác, thị trường vật liệu xây dựng Việt Nam đang chuyển từ giai đoạn tích lũy sang giai đoạn phát triển. Năm 2024, chi phí vật liệu xây dựng tại Việt Nam là đạt 89 USD/người, trong khi chỉ số này tại Thái Lan vào năm 2010 là 99 USD/người, nghĩa là Việt Nam cần 14 năm vẫn chưa đạt được như Thái Lan hiện nay.
Theo dự phóng của nhóm nghiên cứu PwC đến năm 2030, chi phí vật liệu bình quân đầu người ở Việt Nam là 163 USD/người, tức là cần khoảng 5 - 6 năm để bắt kịp Thái Lan tại thời điểm năm 2024.
