Bộ Nội vụ lấy ý kiến về dự thảo Thông tư quy định chi tiết thời điểm hưởng lương hưu, việc tính, việc xác định điều kiện hưởng đối với từng trường hợp để giải quyết chế độ hưu trí.
Bộ luật Lao động 2019 nêu rõ tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện bình thường tăng thêm 3 tháng với nam, 4 tháng với nữ cho tới khi nam đủ 62 tuổi vào năm 2028, nữ đủ 60 tuổi vào năm 2035.
Trong năm 2025, tuổi nghỉ hưu của nam là 61 tuổi 3 tháng, còn với nữ là 56 tuổi 8 tháng.
Bộ Nội vụ đề xuất mới về thời điểm hưởng lương theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024 có hiệu lực từ ngày 1/7/2025. (Ảnh: VietNamnet)
Theo dự thảo Thông tư, thời điểm hưởng lương hưu đối với người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được quy định như sau:
- Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, thời gian đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 15 năm trở lên có thời điểm hưởng lương hưu được tính từ ngày đầu tiên của tháng liền kề sau tháng đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định của Bộ luật Lao động.
Ví dụ, ông A sinh ngày 5/4/1964 tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và có thời gian đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện là 19 năm. Như vậy, tính đến thời điểm tháng 7, ông A tròn 61 tuổi 3 tháng, đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định. Thời điểm hưởng lương hưu của ông A được tính từ ngày 1/8.
- Trường hợp người đóng bảo hiểm xã hội tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện sau khi đã đủ điều kiện hưởng lương hưu thì thời điểm hưởng lương hưu là ngày đầu tiên của tháng liền kề sau tháng dừng đóng và có yêu cầu hưởng lương hưu.
Ví dụ, vẫn là ông A. bên trên, ông tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện từ tháng 8/2025 đến tháng 12/2025. Tháng 3/2026, ông A. yêu cầu hưởng lương hưu từ tháng 1/2026. Như vậy, thời điểm hưởng lương hưu của ông A. trong trường hợp này được tính từ ngày 1/1/2026.
Dự thảo cũng đưa ra ví dụ khác, bà B sinh ngày 23/4/1969, tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và có thời gian đóng bảo hiểm xã hội là 16 năm, tính đến thời điểm tháng 12/2025 bà B tròn 56 tuổi 8 tháng, đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định. Tuy nhiên, bà B tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện từ tháng 1/2026, đến tháng 3/2026 bà B dừng đóng và có yêu cầu hưởng lương hưu. Như vậy, thời điểm hưởng lương hưu của bà B được tính từ ngày 01/4/2026 (mặc dù tại thời điểm tháng 3/2026 bà B tròn 56 tuổi 11 tháng).
- Trường hợp người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện đóng một lần cho những năm còn thiếu thì thời điểm hưởng lương hưu là ngày đầu tiên của tháng liền kề sau tháng đóng đủ số tiền cho những năm còn thiếu.
Ví dụ, bà C sinh ngày 14/1/1969, đến tháng 9/2025, bà C đủ điều kiện về tuổi nghỉ hưu theo quy định (56 tuổi 8 tháng). Tuy nhiên, tính đến hết tháng 9/2025, bà C mới có 12 năm 8 tháng tham gia bảo hiểm xã hội, chưa đủ điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội để hưởng lương hưu (15 năm).
Bà C lựa chọn đóng một lần cho thời gian đóng bảo hiểm xã hội còn thiếu để đủ điều kiện hưởng lương hưu ngay tại tháng 9/2025. Như vậy, thời điểm hưởng lương hưu của bà C là ngày 1/10/2025.
- Thời điểm hưởng lương hưu đối với người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện trước ngày 1/1/ 2021 và đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện trở lên được tính từ ngày đầu tiên của tháng liền kề sau tháng đủ 60 tuổi đối với nam, đủ 55 tuổi đối với nữ, trừ trường hợp người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện có nguyện vọng hưởng lương hưu theo quy định.
Ví dụ, bà D sinh ngày 16/8/1970, đến tháng 8/2025 bà D đủ 55 tuổi, có 20 năm 3 tháng đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện và có yêu cầu hưởng lương hưu. Như vậy, thời điểm hưởng lương hưu của bà D được tính từ ngày 1/9/2025.
- Trường hợp thời điểm hưởng lương hưu theo quy định được xác định trước ngày 1/7/2025 thì thời điểm hưởng lương hưu là từ ngày 1/7/2025.
Ví dụ, bà Đ sinh ngày 16/8/1968, tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và đang bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội là 18 năm 9 tháng, tháng 8/2025, bà Đ có yêu cầu hưởng lương hưu kể từ khi đủ điều kiện. Như vậy, thời điểm hưởng lương hưu của bà Đ được tính từ ngày 1/7/2025.
Ví dụ, ông E sinh ngày 25/4/1965, đến tháng 4/2025 ông E đủ 60 tuổi và có 20 năm 8 tháng đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, tháng 7/2025 ông E có yêu cầu hưởng lương hưu. Như vậy, thời điểm hưởng lương hưu của ông E được tính từ ngày 1/7/2025.
- Trường hợp không xác định được ngày, tháng sinh (chỉ có năm sinh) thì thời điểm hưởng lương hưu được tính từ ngày đầu tiên của tháng liền kề sau tháng đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định. Trong đó, tháng đủ tuổi nghỉ hưu được xác định trên cơ sở lấy ngày 1/1 của năm sinh để làm căn cứ xác định tuổi của người lao động.
Ví dụ, bà G sinh năm 1969 (không xác định được ngày, tháng sinh), tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và có thời gian đóng bảo hiểm xã hội là 16 năm. Trường hợp bà G khi xác định điều kiện hưởng lương hưu lấy ngày 1/1/1969 để làm căn cứ xác định tuổi. Như vậy, thời điểm hưởng lương hưu của bà G được tính từ ngày 1/10/2025.
Dự thảo Thông tư nêu rõ, các quy định tại Thông tư này được áp dụng từ ngày 1/7/2025.
