Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra (Ảnh: Reuters).
Theo Bangkok Post, đơn kiến nghị do 36 thượng nghị sĩ đệ trình ngày 19/6, đề nghị Tòa án Hiến pháp Thái Lan điều tra đoạn ghi âm bị rò rỉ về cuộc trò chuyện của Thủ tướng Paetongtarn Shinawatra với Chủ tịch Thượng viện Campuchia Hun Sen.
Họ cho rằng, đoạn ghi âm cho thấy bà Paetongtarn có hành vi vi phạm nghiêm trọng các chuẩn mực đạo đức. Họ cũng cáo buộc bà đã lạm dụng quyền lực bằng cách trộn lẫn lợi ích cá nhân với lợi ích quốc gia, vi phạm nguyên tắc phụng sự công và quản trị minh bạch.
Họ đề nghị bãi nhiệm bà Paetongtarn khỏi chức vụ thủ tướng. Các thượng nghị sĩ cũng yêu cầu đình chỉ chức vụ của bà trong thời gian tòa xem xét vụ việc.
Vào ngày 1/7, Tòa án sẽ xem xét có chấp nhận đơn kiến nghị này hay không.
Nếu Tòa án Hiến pháp chấp nhận đơn kiến nghị và ra phán quyết đình chỉ chức vụ của bà Paetongtarn, điều này sẽ phát đi tín hiệu chính trị mạnh mẽ và có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến tương lai của chính phủ do đảng Pheu Thai đứng đầu.
Đầu tuần này, Ủy ban Chống tham nhũng Quốc gia Thái Lan (NACC) cũng đã tiếp nhận đơn khiếu nại và chuẩn bị điều tra vụ việc liên quan đến đoạn ghi âm cuộc điện đàm bị rò rỉ của Thủ tướng Paetongtarn. Đơn khiếu nại cho rằng nội dung của đoạn ghi âm có thể cấu thành hành vi vi phạm nghiêm trọng chuẩn mực đạo đức, đặc biệt là liên quan đến các phát ngôn về căng thẳng ở biên giới Thái Lan - Campuchia.
NACC đã ưu tiên điều tra vụ việc và yêu cầu tiến hành xem xét khẩn trương, bao gồm: chép lại đầy đủ nội dung đoạn ghi âm, dịch chính xác từ tiếng Khmer, lấy lời khai nhân chứng và phân tích pháp lý dựa trên các tiền lệ liên quan.
Một trong những tiền lệ đó là phán quyết trước đây của Tòa án Hiến pháp về việc truất quyền cựu Thủ tướng Srettha Thavisin vì đã bổ nhiệm ông Phichit Chuenban vào nội các.
Phichai Ratnatilaka Na Bhuket, giảng viên khoa học chính trị tại Viện Phát triển Quốc gia (Nida), nhận định các thách thức pháp lý mà bà Paetongtarn đang đối mặt sẽ còn gia tăng.
Theo ông Phichai, trong số các mối đe dọa pháp lý hiện có, vụ kiện của các thượng nghị sĩ có thể mang lại hậu quả nghiêm trọng nhất đối với Thủ tướng Paetongtarn. Ông giải thích, do đơn được đệ trình bởi các thượng nghị sĩ, nó sẽ có trọng lượng hơn so với các đơn từ công dân thường.
Dù kết quả vẫn còn khó dự đoán, ông Phichai tỏ ra tin tưởng rằng tòa sẽ chấp nhận đơn kiến nghị. Việc tòa có quyết định đình chỉ bà trong thời gian xét xử hay không vẫn chưa rõ ràng, song cả hai khả năng đều có thể xảy ra.
Ông Phichai cũng lưu ý rằng nếu tòa chấp nhận đơn, quá trình xem xét có thể kéo dài khoảng hai tháng. Trong thời gian đó, tòa sẽ thu thập chứng cứ và thông tin liên quan trước khi đưa ra phán quyết.
