
Ông Phạm Nhật Quân Anh (ở giữa) là Tổng giám đốc VinMetal - Ảnh: NGUYỄN KHÁNH
Mới đây Tập đoàn
Doanh thu thuần Pomina, Hòa Phát và Nam Kim - Biểu đồ: NGUYÊN NGUYÊN
Hiện Pomina ra sao?
Năm 2009, Pomina nhận định hơn một nửa các công ty cùng ngành trong nước không làm chủ được nguồn nguyên vật liệu là phôi thép, công nghệ rất cũ kỹ hoặc đã qua sử dụng, bị đào thải ở nước ngoài. Doanh nghiệp tự tin có nhà máy hiện đại, rất ít đối thủ cạnh tranh trực tiếp trong thị phần này.
Sau đó các doanh nghiệp thép lớn đều tiến hành đầu tư dự án để mở rộng năng lực. Pomina cho biết đầu tư mở rộng dự án luyện thép 1 triệu tấn, cán thép 0,5 triệu tấn, dự án cảng 3 triệu tấn giai đoạn 2011-2013. Công ty đầu tư thêm dự án lò cao giai đoạn 2019-2020.
Hòa Phát thì triển khai dự án Hòa Phát Dung Quất 1 từ năm 2017, còn Dung Quất 2 dự kiến hoàn thành và hoạt động từ cuối năm 2025.
Nhưng năm 2012, thị trường bất động sản bất ngờ đóng băng, sức mua yếu, lợi nhuận Pomina bất ngờ giảm từ 406 tỉ đồng năm 2011 về gần 5 tỉ đồng. Chi phí tài chính tăng cao do nợ dài hạn từ đầu tư nhà máy Pomina 3. Năm 2013, doanh nghiệp lỗ 220 tỉ đồng.
Năm 2019, tiếp tục lỗ 319 tỉ đồng do nhà máy Pomina 2 gặp sự cố ngưng sản xuất 8 tháng. Còn dự án lò cao trở thành nút thắt lớn nhất khi doanh nghiệp đi vay để đầu tư, nhưng lại chậm tiến độ, chi phí lãi vay bào mòn lợi nhuận.

Kết quả kinh doanh Pomina - Biểu đồ: NGUYÊN NGUYÊN
Giai đoạn 2022-2024, Pomina thua lỗ gần 1.000 tỉ đồng mỗi năm. Doanh thu 9 tháng năm 2025 là 1.694 tỉ đồng, tăng 7% so với 2024. Lỗ sau thuế ở mức 512 tỉ đồng.
Tại ngày 30-9, công ty có 1.730 tỉ đồng tài sản ngắn hạn, tiền mặt chỉ còn 22 tỉ đồng. Nợ ngắn hạn ở mức 5.508 tỉ đồng với 5.238 tỉ đồng là vay và nợ thuê tài chính ngắn hạn. Đến cuối quý 3, lỗ lũy kế gần 3.051 tỉ đồng. Vốn chủ sở hữu bị âm gần 187 tỉ đồng.

Nợ ngắn hạn và tài sản ngắn hạn của Pomina (đơn vị: tỉ đồng) - Nguồn: WICHART
Pomina từng có nhiều kế hoạch để tái cấu trúc, lành mạnh hóa tình trạng tài chính. Năm 2023, doanh nghiệp ký biên bản ghi nhớ với Công ty Nansei (Nhật Bản) về việc chuyển nhượng 51% cổ phần nhưng không thành. Sau đó Pomina hợp tác với THACO Industries nhưng cũng chưa thành công.
Bước đi chiến thuật của VinMetal
Mới đây, Chứng khoán TP.HCM (HSC) đề cập khả năng thâu tóm Pomina của Công ty CP sản xuất và kinh doanh VinMetal (Vingroup).
Pomina đang có một nhà máy cán thép xây dựng (công suất thiết kế 1,5 triệu tấn/năm) và một lò cao (1 triệu tấn/năm). Tuy nhiên dự án lò cao này phải ngừng hoạt động thời gian dài do áp lực tài chính, chuyên môn còn hạn chế.
Năm ngoái THACO đã nỗ lực khôi phục hoạt động của lò cao này thông qua việc hỗ trợ về mặt thanh khoản nhưng không thành công.
Trước đó ngày 6-10, Vingroup công bố thành lập VinMetal nhằm gia nhập lĩnh vực công nghiệp luyện kim. Công ty này sẽ cung ứng nhu cầu vật liệu cho mảng bất động sản, sản xuất xe điện và dự án công nghiệp, năng lượng và giao thông của Vingroup.