Tổng Bí thư Tô Lâm vừa ký ban hành Kết luận số 210-KL/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục xây dựng, hoàn thiện tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị trong thời gian tới (Kết luận 210).
Cuộc cách mạng "sắp xếp lại giang sơn"
Theo Kết luận 210, sau 8 năm thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25-10-2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII - Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả (Nghị quyết 18) - đã đạt được một số kết quả nổi bật.
Đáng chú ý, việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy đã được triển khai tổng thể, triệt để và đồng bộ trong cả nước với quy mô lớn. Theo đó, giảm 34,9% đầu mối trực thuộc Trung ương, 100% Đảng đoàn, Ban Cán sự Đảng; giảm 46% đơn vị hành chính cấp tỉnh, 66,9% đơn vị hành chính cấp xã. Lần đầu tiên kể từ năm 1945, cả nước giảm một cấp hành chính (không tổ chức cấp huyện), thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp.
Những kết quả đạt được trong thời gian qua đã khẳng định sự đột phá, đổi mới tư duy cả trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện, thực sự là cuộc cách mạng "sắp xếp lại giang sơn"; thúc đẩy quản trị quốc gia, quản trị địa phương, chuyển từ mô hình quản lý sang phục vụ, kiến tạo phát triển, đưa nước ta bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh, thịnh vượng.
Theo Kết luận 210, nguyên nhân của kết quả đạt được là do sự lãnh đạo, chỉ đạo tập trung, thống nhất, quyết liệt với quyết tâm chính trị cao nhất của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, lãnh đạo chủ chốt trong sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy; kiên định với quan điểm, mục tiêu, yêu cầu của Nghị quyết 18; vai trò của Tổng Bí thư trong chỉ đạo định hướng, thúc đẩy, truyền cảm hứng và "thực sự là tổng công trình sư" cuộc cách mạng.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu bế mạc Hội nghị lần thứ 14 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII.Ảnh: CHINHPHU.VN
Sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập
Trên cơ sở kế thừa kết quả đạt được sau 8 năm thực hiện Nghị quyết 18, Ban Chấp hành Trung ương Đảng chỉ đạo các cấp ủy, cơ quan, đơn vị, tổ chức, nhất là người đứng đầu, thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp.
Theo đó, tiếp tục rà soát, hoàn thiện quy định về chức năng, nhiệm vụ và tổ chức bộ máy của Chính phủ, các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; xóa cơ chế "xin - cho", tăng trách nhiệm người đứng đầu…
Về sắp xếp tổ chức bộ máy, quản lý cán bộ, công chức, viên chức, Kết luận 210 yêu cầu tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập, trường học, cơ sở giáo dục, cơ sở y tế, doanh nghiệp nhà nước…
Khẩn trương hoàn thành sắp xếp lại đầu mối bên trong cơ quan Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng các cấp do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ; sắp xếp các cơ quan báo, tạp chí, đơn vị sự nghiệp thuộc các tổ chức chính trị - xã hội (cấp trung ương, cấp tỉnh) theo các kết luận của Trung ương.
Sắp xếp các thôn, tổ dân phố ở xã, phường và người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố phù hợp với yêu cầu trong tình hình mới.
Kiểm soát quyền lực thực chất, hiệu quả
Kết luận 210 yêu cầu khẩn trương thực hiện hiệu quả, đồng bộ thể chế về công tác cán bộ; coi trọng uy tín trong Đảng và sự tín nhiệm trong nhân dân; theo đúng chủ trương "có vào có ra", "có lên có xuống".
Tiếp tục thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả việc bố trí chức danh bí thư cấp ủy, chủ tịch UBND, chủ nhiệm ủy ban kiểm tra, chánh thanh tra... không phải là người địa phương. Nghiên cứu thực hiện việc bố trí chức danh người đứng đầu các ngành, lĩnh vực: Kiểm sát, tòa án, thuế cấp tỉnh không phải là người địa phương.
Tăng cường kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ một cách thực chất và hiệu quả; kiên quyết khắc phục những yếu kém, bất cập, sơ hở trong công tác cán bộ. Đấu tranh quyết liệt, hiệu quả với các hành vi chạy chức, chạy quyền; coi trọng giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, nâng cao ý thức trách nhiệm, lòng tự trọng và danh dự của cán bộ. Kịp thời thay thế những cán bộ yếu kém về năng lực, thiếu trách nhiệm, uy tín thấp, sai phạm và cán bộ ở những cơ quan, đơn vị, địa phương có kết quả thực hiện nhiệm vụ yếu kém mà không chờ hết nhiệm kỳ, hết thời hạn bổ nhiệm.
Triển khai Chiến lược quốc gia về thu hút và trọng dụng nhân tài, nhất là các ngành, lĩnh vực mũi nhọn phục vụ cho phát triển nhanh, bền vững. Rà soát, xây dựng và hoàn thiện vị trí việc làm phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan, đơn vị, tổ chức làm cơ sở để xác định biên chế tổng thể của hệ thống chính trị giai đoạn 2026 - 2031.
Tập trung xây dựng chính quyền số, xã hội số, công dân số, bình dân học vụ số theo chỉ đạo của Trung ương; xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia, dữ liệu chuyên ngành và liên thông với dữ liệu quốc gia.
Về công tác kiểm tra, giám sát, Ban Chấp hành Trung ương Đảng yêu cầu chuyển mạnh từ cơ chế tiền kiểm sang hậu kiểm trong hoạt động quản lý nhà nước.
Mô hình quản lý cơ quan truyền thông, báo chí quốc gia phù hợp tình hình mới
Ban Chấp hành Trung ương Đảng giao Bộ Chính trị, Ban Bí thư ban hành và chỉ đạo ban hành các quyết định, kết luận theo thẩm quyền; lãnh đạo, chỉ đạo việc tổ chức thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp.
Giao Bộ Chính trị, Ban Bí thư chỉ đạo Đảng ủy Quốc hội, Đảng ủy Chính phủ rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các văn bản pháp luật về tổ chức và hoạt động của các tổ chức trong hệ thống chính trị. Khẩn trương hoàn thiện sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập, cơ sở giáo dục, cơ sở y tế, doanh nghiệp nhà nước.
Giao Ban Tổ chức Trung ương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu, đề xuất hoàn thiện quy định về chức năng tham mưu, tổ chức thực hiện công tác dân vận, tập hợp vận động quần chúng; mô hình quản lý các cơ quan truyền thông, báo chí quốc gia, Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam cho phù hợp với yêu cầu trong tình hình mới.