Pháo phòng không tự hành Gepard do Đức cung cấp và kíp chiến đấu người Ukraine (Ảnh: Bild).
Một phương tiện phòng không thời Chiến tranh Lạnh đang có màn thể hiện ấn tượng tại Ukraine, trở thành sát thủ hàng đầu đối với các UAV Shahed của Nga.
Khi các đợt tấn công bằng UAV Shahed ngày càng lớn hơn, thường xuyên hơn tại Ukraine, ngày càng rõ ràng loại vũ khí nào của Ukraine hoạt động hiệu quả nhất trước các UAV nặng 200kg mang đầu đạn 90kg bay hàng nghìn km nhờ hệ thống dẫn đường vệ tinh.
Đó chính là các pháo phòng không tự hành Gepard do Đức sản xuất, mỗi chiếc được trang bị cặp pháo tự động 35mm Oerlikon điều khiển bằng radar. Đây là một trong những hệ thống phòng thủ hiệu quả nhất chống lại UAV Shahed.
“Các hệ thống pháo 35mm tự động tạo ra những đám mây đạn dày đặc”, một kỹ sư phòng không Ukraine có biệt danh “Alchemist” cho biết.
Hàng chục hệ thống Gepard của Ukraine, cùng với một số lượng nhỏ hơn các hệ thống Skynex hiện đại hơn, “đảm nhiệm lớp phòng thủ tầm trung quan trọng” trong các cuộc tập kích bằng UAV Shahed, có thể phá hủy UAV chỉ trong phạm vi vài km.
“Một chiếc Gepard của Đức với 2 khẩu pháo Oerlikon 35mm từng bắn rơi nhiều UAV chỉ với một loạt đạn”, Alchemist cho biết.
Các UAV tấn công Shahed của Nga liên tục nhắm vào các thành phố Ukraine. Đánh chặn loại UAV chạy bằng động cơ cánh quạt này là “ưu tiên cao nhất” ở Kiev, theo Taras Tymochko, đại diện của tổ chức Come Back Alive.
Kể từ khi Nga phóng chiếc Shahed đầu tiên vào Ukraine gần 3 năm trước, họ đã triển khai hàng chục nghìn UAV tự sát, khoảng 29.000 chiếc tính đến nay, theo các nhà phân tích Ukraine. Một chiếc Shahed có thể có giá từ 50.000 đến 150.000 USD.
Tần suất các cuộc tấn công bằng UAV đang tăng nhanh cả về quy mô.
Tỷ lệ UAV lọt lưới không khiến Moscow nao núng. “Nga chấp nhận mất nhiều UAV Shahed, khoảng 75% bị chặn, vì các đợt tấn công dồn dập được thiết kế để bào mòn hệ thống phòng không", Alchemist nói.
Nếu lực lượng Ukraine phải dùng tên lửa đất đối không cho mỗi UAV Shahed, kho tên lửa của họ có thể cạn trong vài tuần hoặc vài tháng.
Tập đoàn Lockheed Martin của Mỹ chỉ sản xuất khoảng 600 quả tên lửa Patriot mỗi năm, loại tên lửa trị giá hàng triệu USD. Ukraine hiện có khoảng 6-7 tổ hợp Patriot và phải nỗ lực ngoại giao rất lớn để duy trì nguồn cung đạn cho các tổ hợp này.
Các loại tên lửa phòng không nhỏ hơn thì rẻ hơn, nhưng cũng vẫn đắt: Anh đã cho Ukraine vay 3,4 tỷ USD để mua 5.000 tên lửa đa nhiệm hạng nhẹ (LMM), mỗi quả nặng 13kg, tầm bắn 8km, nhưng có giá tới hơn 500.000 USD/quả. Trong khi đó, một UAV Shahed rẻ hơn rất nhiều so với cả LMM.
Ngược lại, khoảng 80 hệ thống Gepard cùng một số Cheetah mà Mỹ gửi sang Ukraine là vũ khí giá rẻ. Đây là phương tiện cũ, đã qua sử dụng, đơn giản và đáng tin cậy so với tiêu chuẩn hiện đại.
Chi phí vận hành Gepard chủ yếu nằm ở giá đạn pháo 35mm. Sau khi gửi toàn bộ kho đạn thời Chiến tranh Lạnh cho Ukraine vào năm 2023, Đức đã trả cho Rheinmetall 181 triệu USD để tái khởi động dây chuyền sản xuất và chế tạo thêm 300.000 viên đạn mới nặng 1,5kg. Chỉ cần vài viên là có thể bắn rơi một UAV.
Hợp đồng tiếp theo từ Đức tài trợ thêm 180.000 viên nữa, dự kiến chuyển đến Ukraine vào năm sau. Lượng đạn này đủ để Gepard khai hỏa bất cứ khi nào Shahed được phóng ra.
Với kíp chiến đấu Gepard, chi phí bắn rơi một UAV Shahed chỉ vào khoảng vài nghìn USD. Chính nhờ sự tiết kiệm và độ chính xác đó mà Gepard đang giữ vai trò tuyến đầu trong chiến dịch phòng thủ của Ukraine trước UAV Shahed.
