Các cuộc tấn công của Nga diễn ra với tần suất ngày càng cao và dữ dội (Ảnh: Ukrinform).
Khi Nga gia tăng các đợt không kích vào Ukraine, chiến thuật của Moscow đã có sự thay đổi rõ rệt, với ngày càng nhiều cuộc tấn công bằng tên lửa và UAV nhắm vào các khu vực phía Tây, vốn từng được xem là tương đối an toàn trước đó.
Trong đêm 9/7, các thành phố trên khắp Ukraine hứng chịu đợt không kích lớn nhất từ trước đến nay, trong đó thành phố Lutsk ở miền Tây bị oanh tạc nặng nề nhất trong những năm qua, theo mô tả của chính quyền địa phương.
Chỉ một ngày sau đó, ngày 10/7, UAV Nga tiếp tục tấn công thành phố Chernivtsi, một đô thị khác ở miền Tây, nơi người dân lần đầu tiên nghe thấy tiếng động cơ vo ve đặc trưng của UAV kiểu Shahed.
Các chuyên gia tin rằng làn sóng tấn công mới đây của Nga phản ánh sự thay đổi trong chiến lược của Kremlin.
“Về mặt kỹ thuật, họ chưa bao giờ gặp khó khăn gì trong việc tấn công miền Tây Ukraine, dù là Lviv hay bất kỳ vùng nào khác. Vấn đề chỉ là chuyện ưu tiên", chuyên gia quân sự David Sharp nói với Kyiv Independent.
Nga bắt đầu sử dụng rộng rãi UAV Shahed vào cuối năm 2022. Với chi phí thấp và khả năng sản xuất tương đối dễ dàng, loại UAV này đã trở thành trung tâm trong chiến lược tấn công đường không của Moscow.
“Nga đã đặt cược vào UAV như một vũ khí để tấn công các mục tiêu tại Ukraine. Họ tính rằng có thể gây thiệt hại quân sự đồng thời tác động tới tâm lý của Ukraine. Và họ cho rằng những đợt tấn công UAV ồ ạt là hiệu quả", ông Sharp nhận định.
Từ ngày 13/9/2022 đến 30/8/2023, theo tổ chức giám sát xung đột Airwars (có trụ sở tại London), lực lượng Nga đã phóng gần 2.000 UAV Shahed vào Ukraine.
Sang năm 2025, con số này tăng vọt, riêng trong tháng 6, Nga đã phóng kỷ lục 5.337 UAV kiểu Shahed.
Ông Sharp lưu ý rằng trong khi hệ thống phòng không của Ukraine khá hiệu quả trước tên lửa hành trình, thì UAV lại là một mối đe dọa khác hẳn.
“Tên lửa hành trình rất đắt tiền và số lượng có hạn, cả về tài chính lẫn năng lực sản xuất. Khi Nga có khả năng sản xuất UAV số lượng lớn, họ lập tức tận dụng cơ hội đó", ông nói.
Phần lớn thời gian của cuộc chiến, UAV Shahed chủ yếu nhắm vào miền Trung và Nam Ukraine, đánh vào các thành phố như Odesa, Mykolaiv, Dnipro và Kiev. Nhưng trong vài tuần qua, các đợt tấn công đã mở rộng về phía Tây.
Ngày 9/7, Nga phóng tổng cộng 728 UAV kiểu Shahed và thiết bị mồi nhử khắp lãnh thổ Ukraine.
Thống đốc tỉnh Volyn, ông Ivan Rudnytskyi, cho biết có gần 50 UAV và 5 tên lửa xuất hiện trên không phận khu vực trong đêm, trong đó phần lớn nhằm vào thủ phủ Lutsk.
Thị trưởng Lutsk, ông Ihor Polishchuk, cho biết cuộc tấn công đã phá hủy một “khu công nghiệp”, gọi đây là “cuộc tấn công lớn nhất từ trước đến nay của Nga” vào thành phố.
Người phát ngôn Bộ tư lệnh miền Nam của quân đội Ukraine, ông Serhii Bratchuk, cho rằng việc leo thang tấn công là một phần trong chiến lược rộng lớn hơn của Nga nhằm làm suy giảm niềm tin và một phần tâm lý chiến.
“Chiến thuật là khuếch đại cảm giác bất an, khiến người dân cảm thấy không nơi nào là an toàn, không thể tin tưởng vào nhà nước hay lực lượng phòng vệ", ông nói.
Ông Bratchuk cho biết Nga đang tìm cách làm quá tải hệ thống phòng không bằng cách dồn dập UAV Shahed và mồi nhử, nhằm đảm bảo rằng không nơi nào ở Ukraine cảm thấy an toàn.
“Chiến thuật của Nga giờ đã rất rõ. Họ chọn một thành phố, thường là cỡ lớn hoặc trung bình, rồi liên tục tấn công tới tối đa. Không giống trước đây, khi các cuộc tấn công chủ yếu diễn ra vào ban đêm, giờ thì chúng có thể xảy ra suốt cả ngày", ông nói nhấn mạnh, các cuộc tập kích đang gây ra tâm lý căng thẳng khắp cả nước.
Ngoài ra, Nga cũng muốn dùng UAV giá rẻ nhằm làm hao mòn năng lực quân sự của Ukraine.
“Không thể phủ nhận rằng họ vẫn đang cố gắng đạt mục tiêu quân sự. Một mục tiêu then chốt là kéo căng nguồn lực của Ukraine bằng cách buộc nước này phải đánh chặn UAV Shahed và tên lửa hành trình", ông Sharp nói.
Ông giải thích rằng nhiều đơn vị phòng không phải ở lại bảo vệ các thành phố phía sau, thay vì được triển khai gần tiền tuyến, nơi họ có thể trực tiếp đe dọa quân Nga.
“Nếu không vì nhu cầu đó, các binh sĩ và chỉ huy từ các đội hỏa lực này có thể tập trung cho các nhiệm vụ quan trọng khác gần mặt trận”, ông nói.
Ông Sharp cũng lưu ý rằng các gói viện trợ quân sự từ phương Tây được phân bổ theo giá trị tài chính, nên các nguồn lực dùng cho phòng không có thể đã được dùng cho những nhu cầu khác.
“Nếu Ukraine không phải đánh chặn UAV ở Lutsk, thì khoản tài trợ đó có thể được dùng để mua tên lửa HIMARS hoặc vũ khí khác", ông nhấn mạnh.
Cả ông Bratchuk và Sharp đều cảnh báo rằng Nga khó có khả năng giảm sản lượng UAV, ngược lại, họ dự đoán các đợt tấn công bằng Shahed và mồi nhử sẽ gia tăng, nhằm làm cạn kiệt hệ thống phòng không của Ukraine và gây hoang mang cho người dân.
Tổng thống Volodymyr Zelensky ngày 10/7 cho biết Nga có thể đang chuẩn bị tăng mạnh số lượng UAV tấn công, với khả năng lên tới 1.000 chiếc mỗi ngày.
Ông Bratchuk nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về vũ khí hiện đại để tăng cường năng lực cho các đội phản ứng cơ động của Ukraine nhằm đánh chặn các đợt tấn công từ không trung, ví dụ như súng máy hạng nặng, hệ thống phòng không vác vai và có thể cả máy bay chiến đấu hạng nhẹ có khả năng bắn hạ UAV.
