Tướng Alexus Grynkewich, Tư lệnh NATO tại châu Âu (Ảnh: Getty).
Phát biểu tại một cuộc họp ngày 17/7, tướng Alexus Grynkewich, Tư lệnh NATO tại châu Âu cho biết, ông đã nhận được chỉ thị mà ông nhận được là "phải hành động nhanh nhất có thể" nhằm chuyển các tổ hợp phòng không Patriot cho Ukraine.
Ông cho biết công tác chuẩn bị đang được tiến hành với sự phối hợp chặt chẽ cùng chính phủ Đức.
Một người phát ngôn của Bộ Quốc phòng Đức, trong cuộc họp báo trước đó một ngày, nói rằng ông không rõ liệu các bộ phận của hệ thống Patriot đã được chuyển tới Ukraine hay chưa. Đồng thời, vị quan chức này cũng từ chối xác nhận việc có đợt vận chuyển nào đang được chuẩn bị vào thời điểm hiện tại không.
Tuy vậy, người phát ngôn nói thêm rằng trong cuộc họp giữa các nước ủng hộ Ukraine diễn ra vào đầu tuần, các bên cam kết sẽ tìm ra một giải pháp để tăng cường năng lực phòng không cho Ukraine, trong đó Patriot tiếp tục là tâm điểm thảo luận.
Việc tăng cường hệ thống Patriot cho Ukraine đã trở thành vấn đề cấp bách sau khi các lực lượng Nga tăng cường tấn công bằng tên lửa hành trình và máy bay không người lái nhắm vào các thành phố lớn và cơ sở hạ tầng trọng yếu của Ukraine.
Trong những tuần gần đây, nhiều quan chức Ukraine đã công khai kêu gọi phương Tây cung cấp thêm hệ thống Patriot để bảo vệ bầu trời, đặc biệt là trước nguy cơ mất dần ưu thế phòng không khi kho đạn tên lửa đánh chặn dần cạn kiệt.
Tuyên bố của tướng Grynkewich là dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy NATO đang chuyển từ tư thế hỗ trợ phòng thủ sang trạng thái chuẩn bị triển khai các khí tài tiên tiến hơn và với tốc độ nhanh hơn, đặc biệt khi Mỹ, Đức và một số đồng minh châu Âu đang tăng cường phối hợp hỗ trợ Kiev trong giai đoạn then chốt của cuộc chiến.
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 14/7 cho biết một phần của các hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot sẽ được chuyển đến Ukraine trong vài ngày tới. Tuy nhiên, theo hãng tin Reuters, nhiều đồng minh của Mỹ cho biết họ chỉ biết về kế hoạch này ngay sau khi ông Trump công bố, làm dấy lên câu hỏi ai sẽ là bên thực hiện việc chuyển giao và khi nào sẽ diễn ra.
Cựu Đại sứ Mỹ tại NATO Kurt Volker nhận định, Ukraine có thể sẽ nhận được tổng cộng từ 12 đến 13 tổ hợp Patriot, nhưng quá trình bàn giao đầy đủ có thể kéo dài tới một năm.
Tổng thống Trump trước đó từng tuyên bố những hệ thống Patriot đầu tiên đang được gửi đến các nước đồng minh, ngụ ý rằng Ukraine sẽ sớm nhận được chúng từ các quốc gia đó.
Tuy vậy, phía Đức, một trong những nước sở hữu và vận hành nhiều hệ thống Patriot nhất tại châu Âu, hiện vẫn chưa xác nhận tuyên bố của ông Trump về việc Patriot đang được chuyển đến Ukraine. Phía Berlin cũng chưa đưa ra lịch trình cụ thể về việc cung cấp các tổ hợp này.
Dù chưa rõ thời điểm cụ thể và quốc gia nào sẽ trực tiếp cung cấp, tuyên bố của ông Trump cho thấy Mỹ sẵn sàng đẩy nhanh quá trình trang bị phòng không cho Ukraine, trong khi các nước châu Âu được kỳ vọng sẽ đóng vai trò cầu nối trong việc chuyển giao các hệ thống Patriot hiện có.
