Mỹ là một trong những quốc gia viện trợ lớn nhất cho Ukraine (Ảnh: PBS).
Truyền thông Mỹ, trong đó có NBC và Politico, ngày 1/7 dẫn nguồn thạo tin cho hay, Lầu Năm Góc đã đình chỉ việc vận chuyển cho Ukraine một số loại vũ khí do Mỹ sản xuất.
Quyết định này được cho là được đưa ra sau cuộc đánh giá nội bộ về kho dự trữ vũ khí của Mỹ do Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth ra lệnh, trong bối cảnh lo ngại ngày càng tăng về tốc độ cạn kiệt đạn dược.
Phó phát ngôn viên Nhà Trắng Anna Kelly hôm nay đã lên tiếng bảo vệ quyết định lùi hoặc tạm dừng bàn giao một số lô viện trợ quân sự cho Ukraine, cho rằng đây là bước đi cần thiết để ưu tiên nhu cầu phòng vệ của Mỹ.
“Quyết định được đưa ra nhằm đặt lợi ích nước Mỹ lên trên hết, sau khi Bộ Quốc phòng tiến hành rà soát lại toàn bộ chương trình hỗ trợ quân sự cho các nước trên thế giới. Sức mạnh của Lực lượng Vũ trang Mỹ là điều mà không ai có thể hoài nghi”, bà Kelly nói, song không xác nhận chi tiết cụ thể.
Cố vấn Nhà Trắng Pete Hegseth tháng trước cũng cho biết chính quyền Trump đang giảm tài trợ quân sự cho Kiev trong khuôn khổ chiến lược “Nước Mỹ trên hết”, đồng thời hy vọng mở đường cho một giải pháp ngoại giao.
Các loại vũ khí thuộc diện bị tạm dừng chuyển cho Ukraine gồm tên lửa đánh chặn Patriot, tên lửa không đối không Stinger và AIM, hàng trăm tên lửa Hellfire và GMLRS, cũng như hàng nghìn quả đạn pháo 155mm mà Washington đã cam kết với Kiev trước đó.
Những vũ khí này vốn đóng vai trò quan trọng giúp Ukraine đối phó với làn sóng không kích của Nga.
Các loại vũ khí trên được chính quyền cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden phê chuẩn viện trợ cho Ukraine. Chúng được rút trực tiếp từ kho dự trữ quân sự hiện có của Mỹ và Sáng kiến Hỗ trợ An ninh Ukraine (USAI), hợp đồng sản xuất mới từ các nhà thầu quốc phòng.
Sau khi nhậm chức vào đầu năm nay, Tổng thống Mỹ Donald Trump không phê duyệt bất kỳ khoản viện trợ bổ sung nào cho Ukraine, trong khi đó các nguồn lực hiện có dự kiến chỉ đủ dùng "thêm vài tháng nữa".
Trước đó, toàn bộ viện trợ vũ khí của Mỹ từng bị tạm dừng trong khoảng thời gian ngắn vào tháng 2 và một lần dài hơn vào tháng 3. Chính quyền Tổng thống Donald Trump sau đó cho nối lại việc chuyển nốt các lô viện trợ cuối cùng được phê duyệt dưới thời cựu Tổng thống Biden. Tuy nhiên, cho đến nay, Washington vẫn chưa công bố chính sách mới nào liên quan đến viện trợ quân sự cho Kiev.
Việc chính quyền Tổng thống Trump tạm dừng hoặc làm chậm tiến độ giải ngân các gói viện trợ còn lại cho Ukraine mà không có thông báo chính thức với quốc hội có thể làm dấy lên những lo ngại pháp lý.
Kiev trong thời gian qua liên tục bày tỏ sự thất vọng trước việc hỗ trợ từ Washington đang có dấu hiệu suy giảm.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã gặp Tổng thống Trump tại hội nghị thượng đỉnh NATO ở The Hague tuần trước nhưng không nhận được cam kết chắc chắn nào. Ông Trump khi đó nói rằng rất khó tập hợp hệ thống phòng không Patriot, nhưng ông sẽ xem xét.
Hồi đầu năm nay, chính quyền ông Trump đã ký một thỏa thuận cho phép Mỹ được ưu tiên tiếp cận nguồn tài nguyên khoáng sản của Ukraine, một động thái mà Nhà Trắng nói sẽ giúp Mỹ “lấy lại” phần nào hàng trăm tỷ USD đã chi ra dưới thời chính quyền tiền nhiệm.
Chính sách mới của Lầu Năm Góc dường như phản ánh sự tái định hướng rộng hơn dưới thời ông Trump, người đã công khai đặt câu hỏi về tính hợp lý của việc viện trợ vô tận cho Ukraine.
Đặc phái viên Tổng thống Nga kiêm lãnh đạo Quỹ Đầu tư Trực tiếp Nga, ông Kirill Dmitriev, nhận xét động thái này “cho thấy những giới hạn thực sự trong năng lực của phương Tây và ưu tiên đang thay đổi của quân đội Mỹ”.
