Hậu quả có thể xảy ra nếu Iran phong tỏa các tuyến đường vận chuyển quan trọng qua eo biển Hormuz (Ảnh: Getty).
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio ngày 22/6 cảnh báo việc Iran đóng cửa eo biển Hormuz sẽ là "sai lầm khủng khiếp".
"Nếu họ làm vậy, đó sẽ là một sai lầm khủng khiếp. Đó sẽ là hành động tự sát về mặt kinh tế đối với họ nếu họ làm vậy”, ông Rubio tuyên bố.
Ngoại trưởng Mỹ cũng hối thúc các nước đồng minh của Iran ngăn Tehran đóng cửa eo biển Hormuz.
“Chúng tôi vẫn giữ các lựa chọn để giải quyết vấn đề đó, nhưng các quốc gia khác cũng nên xem xét vấn đề đó. Nó sẽ gây tổn hại đến nền kinh tế của các quốc gia khác, thậm chí còn tồi tệ hơn nhiều so với nền kinh tế của chúng tôi", ông Rubio cảnh báo.
Theo Press TV, trong một phản ứng quyết liệt trước cuộc không kích của Mỹ nhằm vào các cơ sở hạt nhân Iran, quốc hội Iran ngày 22/6 đã bỏ phiếu đóng eo biển Hormuz. Tuy nhiên, quyết định này cần phải có sự phê chuẩn của Hội đồng An ninh quốc gia tối cao.
Eo biển Hormuz, nằm trong vùng biển lãnh thổ của Iran, là "điểm nghẽn" dầu mỏ quan trọng nhất thế giới và đóng vai trò là cửa ngõ ra khỏi Vịnh Ba Tư. Khoảng 1/5 nguồn cung dầu mỏ toàn cầu và 1/3 khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) đi qua đây.
Bất kỳ nỗ lực nào của Iran nhằm đóng cửa eo biển Hormuz đối với hoạt động vận tải hàng hải - có khả năng bằng cách đe dọa các tàu bằng mìn hoặc tên lửa - đều có nguy cơ gây ra “cú sốc” về nguồn cung dầu, đẩy lạm phát lên cao và gây ra suy thoái toàn cầu.
Vị trí eo biển Hormuz (Ảnh: Sky).
Các nhà phân tích cảnh báo hành động đáp trả này của Iran cũng có thể gây ra "phản ứng quân sự đáng kể" từ Mỹ và các đồng minh của Washington.
“Mỹ đã tích lũy sự hiện diện quân sự lớn ở vùng Vịnh và khu vực xung quanh, và một động thái của Iran chống lại eo biển này gần như chắc chắn sẽ gây ra phản ứng quân sự đáng kể”, Eurasia Group, công ty tư vấn và phân tích rủi ro chính trị, nhận định.
Ami Daniel, giám đốc điều hành của công ty dữ liệu hàng hải Windward, cảnh báo việc Iran có thể tấn công các tàu đi qua eo biển Hormuz cũng có nguy cơ làm giảm lưu lượng vận chuyển.
"Mọi người đang nói về việc liệu họ có chặn eo biển Hormuz hay không, nhưng nếu họ chỉ khiến việc di chuyển qua đó trở nên rất nguy hiểm thì sao?”, ông Daniel đặt câu hỏi.
"Vận chuyển thương mại không phải là hoạt động hải quân. Họ không nhất thiết phải đi qua đó. Vì vậy, trên thực tế, ngay cả việc chỉ tăng rủi ro khi đi qua đó cũng sẽ dần tạo ra sự khác biệt lớn so với việc chặn hoàn toàn”, ông Daniel nhận định.
Ashley Kelty, nhà phân tích dầu khí tại tổ chức Panmure Liberum, cho biết một câu hỏi quan trọng khác là các nước láng giềng của Iran ở Trung Đông sẽ phản ứng như thế nào.
Nếu Tehran cố gắng chặn các chuyến hàng ra khỏi eo biển Hormuz, điều này cũng sẽ gây tổn hại đến hoạt động xuất khẩu của Ả rập Xê út, Kuwait, Bahrain, Qatar và Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất.
“Làm gián đoạn hoạt động ở eo biển Hormuz là cách dễ nhất mà Iran có thể phản ứng. Nhưng câu hỏi lớn hơn là: “Chính quyền Iran có bao nhiêu sự ủng hộ trên khắp thế giới Ả rập?””, chuyên gia Kelty đặt câu hỏi.
“Nếu họ rải mìn ở eo biển, về cơ bản điều đó sẽ liên quan đến toàn bộ Trung Đông, vì không có cách nào mà các nước như Qatar và Ả rập Xê út chỉ ngồi yên và nhìn mọi hoạt động xuất khẩu của họ bị đóng cửa”, chuyên gia cho biết.
Các nhà phân tích của Eurasia Group dự đoán Iran sẽ không đóng hoàn toàn eo biển Hormuz, trong khi nguồn xuất khẩu dầu của chính nước này vẫn tiếp tục, mà thay vào đó là tăng cường làm gián đoạn hoạt động vận tải.
