Đề xuất giữ lại thương hiệu báo chí mạnh, uy tín

Sáng 23-10, tiếp tục chương trình kỳ họp Quốc hội (QH) thứ 10 khóa XV, thừa ủy quyền của Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng đã trình bày dự án Luật Báo chí (sửa đổi). Chiều cùng ngày, các đại biểu (ĐB) thảo luận tại tổ về dự án luật này.

Hoạt động chuyên môn tốt, tự chủ tài chính

ĐBQH Phan Thị Thanh Phương (đoàn TP HCM) khẳng định hoàn toàn đồng tình với chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước về sắp xếp lại hệ thống cơ quan báo chí theo hướng tinh gọn, chuyên nghiệp, hiệu quả, phù hợp với yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới. Tuy nhiên, thực tiễn phát triển hơn 50 năm kể từ ngày đất nước thống nhất cho thấy một số tờ báo tuy thuộc cấp quản lý địa phương song thương hiệu đã vượt qua khỏi khuôn khổ địa phương, nhờ năng lực chuyên môn, bản lĩnh chính trị và uy tín với bạn đọc.

Cũng theo ĐB Phương, các tờ báo của địa phương như Báo Người Lao Động, Báo Tuổi Trẻ, Báo Pháp Luật TP HCM, Báo Tuổi Trẻ Thủ đô... đều tự chủ tài chính hoàn toàn. Bên cạnh hoạt động tốt về chuyên môn, các tờ báo này còn tổ chức nhiều hoạt động sau mặt báo đạt hiệu quả xã hội rất lớn, chẳng hạn Báo Người Lao Động có chương trình "Tự hào cờ Tổ quốc", Báo Tuổi Trẻ với chương trình "Tiếp sức đến trường"... Đây là những cơ quan báo chí hoạt động đúng tôn chỉ, mục đích, luôn bám sát đường lối, chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước, đồng thời thể hiện tính chuyên nghiệp, nhân văn, sáng tạo, là những "điểm sáng" trong quá trình đổi mới báo chí.

"Nếu thuần túy sáp nhập cơ học mà không xét đến yếu tố lịch sử, thương hiệu, khả năng tự chủ tài chính và uy tín xã hội sẽ vô tình làm mất đi những thương hiệu báo chí quý giá của đất nước, ảnh hưởng đến hiệu quả thông tin, phản biện và truyền cảm hứng trong xã hội" - ĐB Phương nêu quan điểm.

ĐB Trần Hữu Hậu (đoàn Tây Ninh) đánh giá việc thực hiện quy hoạch báo chí thời gian qua đã đạt được những thành quả rất lớn, giúp hệ thống báo chí cách mạng Việt Nam mạnh hơn, trong sạch hơn. Tuy nhiên, theo ông Hậu, dường như có những cơ quan báo chí tốt, mạnh lại bị yếu đi, mất đi sự tự chủ vốn có. Do đó, dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi) cần xem xét lại khách quan việc thực hiện quy hoạch báo chí, rút ra bài học sâu sắc trong tổ chức, sắp xếp lại các cơ quan báo chí để báo chí cách mạng thực sự mạnh hơn. "Tại TP HCM, có hàng loạt cơ quan báo chí có thương hiệu như Tuổi Trẻ, Sài Gòn Giải Phóng, Người Lao Động... Nếu nhập lại thành một cơ quan báo chí thì sẽ dễ dẫn tới sự suy yếu của hệ thống báo chí cách mạng" - ĐB Hậu thẳng thắn.

Các cơ quan báo chí của địa phương lớn như TP HCM, Hà Nội... luôn hoạt động đúng tôn chỉ, mục đích, bám sát đường lối, chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước, và thể hiện tính chuyên nghiệp, nhân văn, sáng tạo Ảnh: Hoàng Triều

Cần bổ sung pháp lý cho mô hình tập đoàn báo chí

ĐB Phạm Nam Tiến (đoàn Lâm Đồng) cho hay tại Quyết định 362/2019 của Thủ tướng về phê duyệt quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025, có 6 cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện gồm: Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam, Báo Nhân dân, Báo Quân đội Nhân dân, Báo Công an Nhân dân. Ngoài 6 cơ quan này, ông Tiến đề nghị tăng thêm cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện, đặc biệt tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP HCM. "Có thể tham khảo kinh nghiệm quốc tế, nhất là các quốc gia có những nét tương đồng với Việt Nam về hoạt động báo chí, quản lý báo chí" - ĐB Phạm Nam Tiến gợi ý.

ĐBQH Phan Thị Thanh Phương kiến nghị bổ sung vào dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi) một điều khoản riêng quy định về cơ quan báo chí đặc thù hoặc cơ quan báo chí chủ lực đa phương tiện. Theo đó, cho phép một số cơ quan báo chí có thương hiệu, uy tín lớn, tự chủ tài chính hoàn toàn, có phạm vi ảnh hưởng vượt ra ngoài địa phương được giữ tư cách pháp nhân độc lập, được đăng ký là cơ quan báo chí chủ lực đa phương tiện. Song song đó, quy định rõ tiêu chí xác định cơ quan báo chí đặc thù, trách nhiệm của cơ quan chủ quản...

"Đề nghị bổ sung khung pháp lý cho mô hình tập đoàn báo chí hoặc tổ hợp báo chí - truyền thông chủ lực đa phương tiện tại các trung tâm lớn như Hà Nội và TP HCM. TP HCM hoàn toàn có đủ năng lực, điều kiện và đội ngũ để trở thành trung tâm báo chí - truyền thông của khu vực phía Nam, tương tự như vậy với Hà Nội ở phía Bắc" - ĐB Phan Thị Thanh Phương tin tưởng.

ĐB Phạm Khánh Phong Lan (đoàn TP HCM) cũng tán thành với ý kiến đề nghị cân nhắc thành lập cơ quan báo chí chủ lực đa phương tiện ở các địa phương lớn như TP HCM, Hà Nội được nêu trong báo cáo thẩm tra. Theo bà Lan, đây là 2 địa phương có nhiều cơ quan báo chí lớn, uy tín.

Cho hay loại hình cơ quan báo chí chủ lực đa phương tiện đã khá phổ biến trên thế giới, ĐB Trần Hoàng Ngân (đoàn TP HCM) đề nghị nghiên cứu, bổ sung nội dung thành lập loại hình này. Trong đó, quy định rõ các điều kiện để được thành lập các cơ quan báo chí mạnh, nhất là ở những địa phương lớn như TP HCM, Hà Nội. Đồng thời, đề nghị giữ những thương hiệu báo chí lớn, có uy tín với bạn đọc.

ĐBQH Trần Hữu Hậu phân tích rõ mô hình cơ quan truyền thông đa phương tiện được đề xuất thành lập ở một số địa phương như TP HCM và Hà Nội là mô hình tập đoàn truyền thông bao gồm các cơ quan báo chí mạnh, khác với mô hình gồm các cơ quan báo chí, đài phát thanh, truyền hình trực thuộc một cơ quan báo chí.