Tổng thống Nga Vladimir Putin thăm nhà máy điện hạt nhân Kursk-II đang được xây dựng tại vùng Kursk hôm 21/5 (Ảnh: Reuters).
Theo báo cáo của Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Mỹ, Nga có thể đang lên kế hoạch kiểm soát thành phố Sumy và một số khu vực ở vùng Sumy của Ukraine. Tuy nhiên, kế hoạch này sẽ không dễ thực hiện.
Vào ngày 20/5, Tổng thống Vladimir Putin đã đến thăm vùng Kursk của Nga, nơi ông đã có cuộc họp với các quan chức địa phương. Theo các nhà phân tích, mục đích của chuyến đi này có thể là để đặt nền móng cho các kế hoạch mới nhằm kiểm soát thành phố Sumy, thậm chí sáp nhập một số khu vực của vùng Sumy.
Theo báo cáo của ISW, trong cuộc họp, người đứng đầu vùng Glushkovsky, Pavel Zolotarev, đã trình bày với Tổng thống Putin về yêu cầu tạo ra một vùng đệm trên vùng lãnh thổ Sumy của Ukraine. Sau đó, Tổng thống Putin đã hỏi vùng đệm này nên sâu bao nhiêu và ông Zolotarev được cho là đã trả lời rằng Nga nên kiểm soát ít nhất là Sumy và Nga phải trở nên lớn mạnh hơn.
Thành phố Sumy nằm cách biên giới Nga khoảng 25km. Việc thiết lập vùng đệm bao gồm thành phố này sẽ ngăn chặn hiệu quả lực lượng Ukraine sử dụng pháo và máy bay không người lái chiến thuật để tấn công lãnh thổ Nga.
Theo các nguồn tin phương Tây và Ukraine, trong các cuộc đàm phán Ukraine - Nga được tổ chức vào ngày 16/5 tại Istanbul, phái đoàn Nga đã đề cập đến khả năng kiểm soát vùng Sumy để tạo ra "vùng an ninh".
Các chuyên gia ISW tin rằng Nga ấp ủ tham vọng lãnh thổ vượt ra ngoài các khu vực mà Moscow đang kiểm soát hoặc sáp nhập ở Ukraine. Moscow có thể đang lên kế hoạch sử dụng các lợi thế tiềm năng ở Sumy làm đòn bẩy trong các cuộc đàm phán hòa bình trong tương lai nhằm gây sức ép buộc Ukraine phải nhượng lại một phần lãnh thổ.
ISW cũng lưu ý rằng chuyến thăm của Tổng thống Putin đến Kursk là chuyến thăm đầu tiên của ông kể từ khi Nga tuyên bố giành chiến thắng quân sự tại khu vực này vào ngày 26/4. Bất chấp tuyên bố chính thức của Điện Kremlin rằng Nga đã trục xuất hoàn toàn lực lượng Ukraine khỏi khu vực này, lực lượng Ukraine vẫn tiếp tục giữ các vị trí hạn chế tại Kursk.
Ukraine đã tiến hành cuộc tấn công vào khu vực biên giới Kursk của Nga từ tháng 8 năm ngoái trong nỗ lực nhằm chiếm giữ lãnh thổ Nga, từ đó làm đòn bẩy cho các cuộc đàm phán hòa bình.
Tổng thống Putin hồi tháng 4 xác nhận chỉ còn một số nhóm quân Ukraine bị mắc kẹt đang xin đường rút lui ở Kursk. Các binh lính Ukraine bị mắc kẹt gần Kursk được hối thúc đầu hàng.
Vào ngày 21/5, Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine tuyên bố các hoạt động chiến đấu tích cực vẫn diễn ra tại Kursk. Kiev dường như vẫn chưa từ bỏ chiến dịch ở Kursk, bất chấp tối hậu thư của Nga.
ISW dự đoán lực lượng Nga khó có thể kiểm soát thành phố Sumy trong ngắn hạn hoặc trung hạn. Các nhà phân tích nêu lý do chính là quân đội Nga đã chứng minh không có khả năng nhanh chóng giành quyền kiểm soát ngay cả những khu định cư nhỏ hơn đáng kể của Ukraine trong 3 năm qua.
Vị trí vùng Kursk và Sumy (Ảnh: BBC).
Nhà phân tích quân sự Kostiantyn Mashovets chỉ ra rằng các cuộc tấn công chính theo hướng Sumy đang được thực hiện bởi các đơn vị của Sư đoàn bộ binh cơ giới số 18 và Sư đoàn bộ binh cơ giới số 72. Các thành phần của Lữ đoàn dù độc lập số 83 cũng có khả năng tham gia, cùng với 4 đến 5 trung đoàn bộ binh cơ giới và bộ binh từ lực lượng dự bị động viên của Nga.
ISW tin rằng các lực lượng này không đủ để chiếm được một thành phố lớn như Sumy, nơi có dân số trước chiến tranh là 256.000 người. Theo ISW, quân đội Nga đã không chứng minh được khả năng kiểm soát các thành phố lớn kể từ những tháng đầu của chiến dịch quân sự.
Các nhà phân tích cũng nhắc lại rằng kể từ tháng 7/2022, sau khi giành được Lysychansk ở vùng Lugansk, lực lượng Nga không thể kiểm soát được một thành phố nào của Ukraine có dân số trước chiến tranh là hơn 100.000 người.
"Các lực lượng Nga đã phải vật lộn để kiểm soát các khu định cư nhỏ hơn nhiều trong các chiến dịch tiếp theo, mặc dù đã sử dụng nhiều lực lượng hơn, đặc biệt là ở miền Đông và miền Bắc Ukraine. Các quan chức Ukraine trước đây cũng đã bày tỏ hoài nghi rằng các lực lượng Nga sẽ có thể tiến hành một chiến dịch tấn công hiệu quả để giành được Sumy", báo cáo của ISW nêu rõ.
