Sau sáp nhập 3 địa phương, việc phát triển mạng lưới metro, đô thị dọc tuyến kết nối giao thông công cộng xuyên suốt đóng vai trò quan trọng - Ảnh: QUANG ĐỊNH
Ngày 24-10, Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP.HCM cùng Trường đại học Việt Đức tổ chức hội thảo quốc tế về phát triển đô thị định hướng giao thông công cộng (TOD) và chuyển đổi xanh bền vững.
Nhiều đơn vị quản lý, chuyên gia cùng tham gia bàn luận về cách tiếp cận sáng tạo, giải pháp thực hiện và chiến lược chuẩn bị cho các dự án TOD tại TP.HCM và Hà Nội trong thời gian tới.
Giao thông công cộng phải là "cốt lõi"
Trong đó chú trọng đến quy hoạch sử dụng đất trong phát triển TOD, thiết kế đô thị TOD và chuyển đổi xanh, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) cùng với công nghệ phát triển và lựa chọn mô hình đầu tư phù hợp.
Ông Phạm Huỳnh Tuấn Anh, Phó giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP.HCM, phát biểu tại hội thảo - Ảnh: THU DUNG
Phát biểu tại hội thảo, ông Phạm Huỳnh Tuấn Anh - Phó giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP.HCM - chia sẻ sau hợp nhất 3 địa phương, TP.HCM với quy mô mở rộng, dân số hơn 14 triệu dân là cơ hội lớn để phát huy tiềm năng và phát triển trục
PGS.TS Vũ Anh Tuấn - Giám đốc Trung tâm nghiên cứu giao thông vận tải Việt Đức - gợi ý các mô hình PPP có thể xem xét áp dụng ở TP.HCM - Ảnh: THU DUNG
Ưu tiên mô hình PPP
Về mô hình phát triển mạng lưới đường sắt đô thị và đô thị dọc nhà ga, PGS.TS Vũ Anh Tuấn - Giám đốc Trung tâm nghiên cứu giao thông vận tải Việt Đức (Trường đại học Việt Đức) - cho rằng thách thức mà TP.HCM quan tâm nhất là huy động nguồn lực phát triển mạng lưới đường sắt đô thị gần 1.000km.
Thành phố cần khoảng 100 tỉ USD trong 20-30 năm tới để hoàn thiện mạng lưới đường sắt đô thị, tương ứng nhu cầu đầu tư 5-6 tỉ USD mỗi năm.
Trong khi đó nguồn vốn từ ngân sách không đủ, cho nên các đơn vị cần huy động nhiều nguồn lực, mô hình triển khai khác nhau. Đáng chú ý, vai trò kinh tế tư nhân đối với phát triển đường sắt đô thị ở mô hình đối tác công - tư được đánh giá là khả thi nhất.
Ông Tuấn phân tích kinh nghiệm quốc tế cho thấy doanh nghiệp tư nhân tham gia từ 30% -40% số lượng tuyến đường sắt đô thị và phát triển đô thị dọc tuyến hợp lý nhất. Có 9-10 mô hình PPP đang được áp dụng phổ biến.
"Ở Việt Nam, cơ quan quản lý xem xét cả mô hình Nhà nước dẫn dắt, hình thức tư nhân dẫn dắt, PPP lai ghép... Qua đó tìm ra mô hình phù hợp, nhà đầu tư "gánh" bớt rủi ro với Nhà nước, nhất là về vốn. Bên cạnh đó, nhà đầu tư còn chia sẻ kinh nghiệm với Nhà nước trong cách quản lý và điều hành", ông Tuấn cho hay.
Riêng ở TP.HCM, nhiều nhà đầu tư doanh nghiệp rất muốn tham gia đầu tư hạ tầng, thành phố cũng ủng hộ điều này, vấn đề đặt ra là xây dựng cơ chế, chính sách phù hợp. Trước mắt, thành phố cần chuẩn bị đề xuất giải pháp, học hỏi kinh nghiệm thế giới để có cơ chế chính sách hướng dẫn thực hiện PPP ở thành phố và cả nước.
Thu thập dữ liệu, quản lý các tuyến metro
Trao đổi thêm tại hội thảo, GS Sam Chow - Tập đoàn Arup (Hong Kong - Trung Quốc) gợi ý thêm những kinh nghiệm quy hoạch TOD và phát triển hệ thống metro tại Hong Kong - Trung Quốc bằng công nghệ tích hợp dữ liệu hành trình qua thẻ thanh toán thông minh.
Dựa vào dữ liệu này, nhà quản lý, nhà đầu tư kịp thời rà soát, điều chỉnh lộ trình để đầu tư kết nối TOD với các tuyến metro, từ đó theo dõi sản lượng phục vụ hành khách đi lại và phát huy tối đa hiệu quả khai thác.
TP.HCM tham vấn nhà thầu quốc tế để triển khai metro số 2 'chất lượng, đúng tiến độ'
