
Máy bay ném bom B-2 từ Căn cứ Không quân Whiteman trong quá trình tiếp nhiên liệu (Ảnh: Không quân Mỹ).
Cuối tuần qua, các máy bay ném bom tàng hình "Bóng ma bầu trời" B-2 của Mỹ đã thực hiện cuộc không kích chưa từng có với tên gọi “Búa đêm”, tấn công các cơ sở hạt nhân chủ chốt của Iran.
Đây là một nhiệm vụ vô cùng bí mật và đầy thử thách, phụ thuộc rất nhiều vào quá trình lập kế hoạch và huấn luyện chuyên sâu. Theo báo cáo của Lầu Năm Góc, các máy bay B-2 đã thả những quả bom phá boongke nặng 15 tấn liên tiếp xuống cơ sở hạt nhân của Iran với độ chính xác cao.
Các phi công nghỉ hưu của Không quân Mỹ, những người từng lái máy bay ném bom B-2, đã chia sẻ những gì cần chuẩn bị cho các nhiệm vụ khó khăn, những tình huống mà sự căng thẳng và mệt mỏi có thể dễ dàng ảnh hưởng đến kíp lái.
Đại tá Không quân đã nghỉ hưu Brian "Jethro" Neal là một trong 2 phi công lái chuyến bay B-2 dài nhất từ trước đến nay vào năm 2001, chỉ vài tuần sau vụ tấn công khủng bố ngày 11/9.
Brian Neal và phi công Melvin Deaile đã thực hiện chuyến bay kéo dài 44 giờ với nhiều lần tiếp nhiên liệu trên không và một thay đổi kế hoạch vào phút chót khiến họ phải thả thêm bom.
Quá trình chuẩn bị
Máy bay ném bom tàng hình B-2 của Mỹ tham gia tấn công Iran
Ông Neal cho biết chìa khóa cho chuyến bay thành công là huấn luyện liên tục và có kế hoạch rõ ràng cho mọi tình huống.
“Chúng tôi luôn lên sẵn kế hoạch, chúng tôi có phương án dự phòng cho các kế hoạch, kế hoạch B và kế hoạch C", cựu phi công cho biết.
Máy bay ném bom B-2 Spirit của nhà thầu Northrop Grumman là dòng máy bay tiên tiến trị giá 2 tỷ USD, được chế tạo để vượt qua hệ thống phòng không của đối phương mà không bị phát hiện và thả các đầu đạn thông thường hoặc hạt nhân xuống mục tiêu của đối phương.
Phi công Neal cho biết B-2 Spirit được chế tạo để gây ra sự tàn phá khủng khiếp và cần rất nhiều người hỗ trợ để máy bay này có thể cất cánh.
Quy trình lên kế hoạch nhiệm vụ của máy bay ném bom được lập chi tiết tỉ mỉ, bao gồm việc xem xét nhiều kịch bản, xác định các cạm bẫy hoặc hệ thống phòng thủ khó khăn của đối phương để giải quyết, đồng thời kết hợp các đánh giá tình báo quan trọng từ nhiều hướng khác nhau để xác định chính xác kế hoạch và các tình huống bất ngờ.
Trong khi các quan chức cấp cao và phi công đang bận rộn với việc lên kế hoạch, những người bảo dưỡng máy bay có nhiệm vụ chuẩn bị máy bay và xác định với những người lập kế hoạch về lượng nhiên liệu phù hợp mà máy bay ném bom nên mang theo cũng như lượng hơi cần có trong lốp. Điều này tương ứng trực tiếp với kích thước tải trọng, chủ yếu liên quan đến trọng lượng của bom mang theo trên máy bay.
Trong khi đó, trạm kiểm soát không lưu cũng làm việc để đảm bảo sân bay được thiết lập cho máy bay cất cánh và hạ cánh. Họ "phối hợp và điều phối lưu lượng trên không để đảm bảo chúng đi đúng hướng vào đúng thời điểm", phi công Neal cho biết.
Phi công Neal nhớ lại rằng các chuyên gia về đạn dược thường xuyên kiểm tra dàn bom JDAM. Một máy bay B-2 mang theo từ 16 đến 80 loại vũ khí này, tùy thuộc vào trọng lượng của đạn dược.
Ngoài ra, đội thiết bị bay cũng tham gia vào quá trình chuẩn bị cho chuyến bay. Họ sẽ đảm bảo phi công có đủ thiết bị phù hợp cho chuyến bay, bao gồm găng tay khác nhau tùy theo mùa và môi trường ở nơi mà phi công đang bay đến, mũ bảo hiểm, hệ thống oxy, áo phao cứu sinh và thậm chí chỗ ngủ, những thứ mà phi công Neal và các phi công khác sử dụng trong hành trình bay kéo dài 2 ngày của họ.
Các nhóm cũng chuẩn bị cho những tình huống xấu nhất, chẳng hạn đảm bảo dù đã sẵn sàng để sử dụng nếu cần thiết, hoặc súng lục 9mm đã được nạp đạn và sẵn sàng để phi công sử dụng, trong trường hợp họ bị bắn trên lãnh thổ của đối phương, một khả năng thực sự có thể xảy ra khi đối đầu với đối phương có hệ thống tên lửa đất đối không tinh vi.
Đấu tranh với sự mệt mỏi
Mỹ sẵn sàng tung siêu bom tấn công Iran
Không có ứng dụng xem phim Netflix hoặc sách để giết thời gian, phi công Neal cho biết ông và phi công bay cùng đã dành một phần thời gian bay dài của mình để xem lại các quy tắc giao tranh. Đội bay đã được thông báo trước khi khởi hành, nhưng nhiệm vụ diễn ra nhanh chóng khiến họ không có nhiều thời gian để tập dượt, khiến cả hai phải tận dụng tối đa thời gian “chết” trên chuyến bay.
Một đồng nghiệp đã khuyên các phi công này mang theo khăn lau trẻ em để giúp họ tỉnh táo hơn khi họ tiếp cận mục tiêu. Đây là cách giúp não của các phi công tập trung trong lúc mệt mỏi khi bay.
"Đó là một giới hạn khác của con người với việc cố gắng duy trì cuộc chơi. Các yếu tố của con người như giấc ngủ, sự mệt mỏi và tinh thần đều có thể ảnh hưởng đến hiệu suất trong thời chiến”, phi công Neal cho biết.
“Cơ thể yếu ớt của con người không được thiết kế để hoạt động ở mức cao nhất trong những điều kiện như vậy", ông Neal chia sẻ. Sau 20 giờ bay căng thẳng với rất ít thời gian ngủ, các phi công "chỉ cố gắng làm bất cứ điều gì có thể để duy trì phong độ cao nhất".
Các phi công lái máy bay B-2 đều được huấn luyện để đối phó với tình trạng kiệt sức khi phải thực hiện những chuyến bay dài.
Các phi công thậm chí còn thực hiện các chuyến bay mô phỏng kéo dài 24 giờ để thực hành khả năng chịu đựng sự mệt mỏi, khi đó một phi công ngủ trong lúc phi công còn lại lái máy bay mô phỏng.
Các phi công lái máy bay ném bom được huấn luyện cho nhiều tình huống và kịch bản khác nhau. Theo phi công Neal, lý tưởng nhất là mọi thứ phi công làm trong chiến đấu - cho dù đó là các thao tác đặc biệt trên không như tiếp nhiên liệu trên không hay thả bom - đều là những việc phi công đã làm hàng chục lần.
B-2 là một máy bay kích thước tương đối lớn với chiều dài 20,9m, sải cánh 52,12m và trọng lượng không tải là 72 tấn. B-2 là sản phẩm được giới thiệu năm 1998 của nhà thầu Northrop Corporation.
B-2 được coi là máy bay ném bom chiến lược tàng hình chính thức đầu tiên của Mỹ. B-2 được thiết kế không có phần đuôi, giúp giảm thiểu khả năng bị radar đối phương phát hiện. Máy bay ném bom này có thể mang mọi loại vũ khí từ bom nguyên tử trọng lực B61 cho tới bom JDAM, hay bom hạng nặng GBU-57A/B.
B-2 thường được điều động thực hiện các vụ tấn công mở màn. B-2 có nhiệm vụ phá hủy các hệ thống phòng không mặt đất và mở đường cho các máy bay ném bom hoặc chiến đấu có khả năng tàng hình thấp hơn.
Vì vậy, dù chi phí sản xuất khá cao, số lượng máy bay không nhiều và chi phí vận hành đắt hơn hẳn các máy bay khác trong biên chế, nhưng B-2 vẫn được tin tưởng vì khả năng tàng hình đặc biệt nổi bật cũng như kho vũ khí đầy uy lực của máy bay này.