Nguyễn Văn Long
Nguyễn Đại Lâm
Trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội
Email: Nguyenconggiapp16102017@gmail.com
Tóm tắt
Trong bối cảnh cạnh tranh giữa các cơ sở giáo dục đại học ngày càng tăng, việc sử dụng các phương tiện truyền thông hiện đại được xem là xu hướng tất yếu để các cơ sở thu hút tuyển sinh, nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo, khẳng định vị thế. Nghiên cứu này đánh giá tác động của phương tiện truyền thông hiện đại đến hoạt động truyền thông, từ đó đề xuất giải pháp tăng cường sử dụng phương tiện truyền thông hiện đại để hoàn thiện hoạt động truyền thông tại các trường đại học ngoài công lập trong thời gian tới.
Từ khóa: Đại học ngoài công lập, hoạt động truyền thông, phương tiện, truyền thông hiện đại
Summary
In the context of increasingly fierce competition among higher education institutions, the use of modern media has become an inevitable trend for universities to attract student enrollment, enhance the quality of education and training, and assert their institutional reputation. This study evaluates the impact of modern media on communication activities and, based on the findings, proposes solutions to strengthen the use of modern media in order to improve communication practices at non-public universities in the near future.
Keywords: Non-public university, communication activities, media, modern media
ĐẶT VẤN ĐỀ
Trong lĩnh vực giáo dục đại học, phương tiện truyền thông hiện đại đề cập đến việc tạo và phổ biến nội dung thông qua các kênh truyền thông, trang web, mạng xã hội; bao gồm sử dụng các thiết bị điện tử có thể truy cập internet để kết nối đến khách hàng và quảng bá cho sản phẩm, dịch vụ, cũng như thương hiệu của các cơ sở giáo dục đại học. Xu hướng phát triển của công nghệ đã khiến phương tiện truyền thông hiện đại trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động truyền thông của các trường đại học ngoài công lập.
Trong thời gian qua, các trường đại học ngoài công lập tại Việt Nam đã từng bước chú trọng phát triển hoạt động truyền thông, nhằm thu hút công chúng cũng như tạo dấu ấn trong lĩnh vực giáo dục. Đa số các trường đều xây dựng bộ phận truyền thông chuyên trách. Trung tâm truyền thông của một số trường đại học ngoài công lập không ngừng được đổi mới, nỗ lực hiện đại hóa công tác thông tin truyền thông, sử dụng nền tảng công nghệ và các ứng dụng mới vào truyền thông, nhằm nắm bắt hiệu quả nhu cầu thông tin trên môi trường mạng đang phủ sóng giới trẻ - nguồn “đầu vào” tiềm năng của trường.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy, mặc dù nhiều trường đại học ngoài công lập đã tiếp cận với xu hướng mới trong hoạt động truyền thông, nhưng về cơ bản vẫn gặp khó khăn khi thay đổi đồng bộ các kênh truyền thông hiện đại và thu hút nhân sự chất lượng để đảm nhiệm được các kênh truyền thông này. Do đó, cần thiết phải có sự đánh giá tác động của phương tiện truyền thông hiện đại đến hoạt động truyền thông tại các trường đại học ngoài công lập, từ đó có các giải pháp để hoàn thiện hoạt động truyền thông ở các trường này trong thời gian tới.
TÁC ĐỘNG CỦA PHƯƠNG TIỆN TRUYỀN THÔNG HIỆN ĐẠI ĐẾN HOẠT ĐỘNG TRUYỀN THÔNG TẠI CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOÀI CÔNG LẬP
Tác động tích cực
Sự phát triển nhanh chóng và rộng rãi của công nghệ thông tin và các phương tiện truyền thông hiện đại đã tạo ra nhiều tác động tích cực đến hoạt động truyền thông của các trường đại học ngoài công lập, cụ thể:
Mở ra hình thức, phương pháp truyền thông mới
Hiện nay, phương tiện truyền thông hiện đại được sử dụng để thúc đẩy quảng cáo giáo dục, cung cấp đến các khách hàng tiềm năng (thí sinh, phụ huynh, nhà tuyển dụng…) những phân tích, định hướng, dự án và quyền lợi mà nhà trường cung cấp. Các trường sử dụng các công cụ truyền thông hiện đại cùng với việc ứng dụng một số thuật toán để tìm hiểu nhu cầu, mong ước, hành vi của khách hàng nhằm giúp cho hoạt động truyền thông đạt được lợi thế trong giới thiệu sản phẩm giáo dục - đào tạo. Các chiến dịch quảng cáo trên các phương tiện truyền thông hiện đại còn giúp các trường kết nối với sinh viên tiềm năng hay tạo dựng mối quan hệ tốt hơn giữa người học và người dạy.
Nâng cao hiệu quả hoạt động truyền thông giáo dục
Hiện nay, việc vận hành phương tiện truyền thông hiện đại và ứng dụng vào trong hoạt động truyền thông là xu thế chủ đạo đối với các trường đại học ngoài công lập. Sự phát triển của mạng Internet cùng các ứng dụng trên nền tảng mạng xã hội cho phép công chúng tiềm năng dễ dàng tiếp cận thông tin về trường và các khóa học. Hơn nữa, khách hàng cũng có xu hướng sử dụng phương tiện truyền thông hiện đại trên các thiết bị thông minh, di động để tiếp cận thông tin hơn là các phương tiện truyền thông truyền thống.
Khách hàng tiềm năng có thêm nhiều kênh để tiếp cận các sản phẩm giáo dục - đào tạo của nhà trường
Sự phát triển của công nghệ cùng với các ứng dụng hỗ trợ tìm kiếm thông tin trên mạng xã hội giúp công chúng có thể nhanh chóng tiếp cận thông tin về cơ sở đào tạo và các sản phẩm giáo dục - đào tạo trước khi đưa ra quyết định sử dụng. Hình ảnh của trường trên website sẽ là một trong những tiêu chí đầu tiên ảnh hưởng đến đánh giá của khách hàng. Số hóa cũng giúp khách hàng có thể dễ dàng thực hiện các thủ tục đăng ký nhập học.
Giúp tăng tương tác với khách hàng tiềm năng
Xu hướng tìm kiếm trên nền tảng mạng xã hội cùng với sự hỗ trợ tích cực từ các phương tiện thông minh được sử dụng trong việc triển khai các hoạt động truyền thông tại các trường đại học ngoài công lập như: Quảng cáo từ khóa (google adwords) giúp đưa trang website của trường lên top đầu của trang tìm kiếm Google. Việc tối ưu hóa website bằng cách xây dựng giao diện chuyên nghiệp, đồng bộ với các thiết bị di động thông minh, thân thiện với người dùng, có nội dung chất lượng sẽ giúp cho website nằm trong top trên trang tìm kiếm Google, tăng uy tín cho trường trong khách hàng. Bên cạnh đó, các nền tảng mạng xã hội như Facebook với việc sử dụng các công cụ Facebook Ads, hình ảnh và bài post của trường có thể giúp tiếp cận đến khách hàng tiềm năng chỉ trong thời gian ngắn.
Một số thách thức
Bên cạnh các điểm mạnh, việc sử dụng phương tiện truyền thông hiện đại trong hoạt động truyền thông tại các trường đại học ngoài công lập cũng đặt ra một số thách thức.
Việc cá nhân hóa nhu cầu thông tin đối với các nhóm khách hàng tiềm năng trong bối cảnh đồng bộ hóa phương tiện truyền thông hiện đại sẽ gặp khó khăn hơn
Đáp ứng nhiều đối tượng công chúng trong quá trình truyền thông đang là vấn đề đặt ra đối với các trường đại học ngoài công lập, kh công chúng dễ dàng tiếp cận và sử dụng phương tiện truyền thông và ứng dụng trên nền tảng mạng xã hội. Trong hoạt động truyền thông truyền thống, đối tượng tiếp cận thông tin chủ yếu còn mang tính nội bộ cao, hướng đến cán bộ quản lý, giảng viên, nhân viên, sinh viên của nhà trường. Tuy nhiên, khi sử dụng các công cụ, phương tiện truyền thông hiện đại, như: google ads, google sale, quảng cáo Facebook, để có thể đo lường được hiệu quả thực sự, cần tập trung vào cá nhân hóa nhiều nhóm đối tượng khách hàng và nhu cầu tiếp nhận thông tin của từng nhóm đối tượng.
Sự đồng bộ thông tin trong “môi trường phẳng” sẽ là thách thức rất lớn đối với các trường đại học ngoài công lập trong tạo “điểm nhấn” đối với khách hàng
Với sự phát triển của các phương tiện truyền thông hiện đại, mạng xã hội và thiết bị di động, các trường đều có xu hướng tiếp cận với công nghệ để đẩy mạnh tiếp thị hình ảnh. Tuy nhiên, chính điều này sẽ làm giảm đi lợi thế cạnh tranh của các trường trong “thế giới phẳng”, nơi mà mọi người cùng lúc có thể tiếp cận thông tin của nhiều trường khác nhau.
Xu hướng công nghệ đòi hỏi các trường cần dự trù và bố trí khoản kinh phí phù hợp cho việc ứng dụng các phương tiện truyền thông hiện đại
Với sự phát triển của các công nghệ mới như mạng xã hội và thiết bị di động, các trường đại học ngoài công lập cần kiểm soát các kênh truyền thông để đáp ứng nhu cầu của sinh viên và các cộng đồng khác. Bên cạnh đó, việc phát triển và ứng dụng các phương tiện truyền thông hiện đại (bao gồm cả phần cứng và phần mềm) đòi hỏi các trường phải có sự đầu tư nhất định, do chi phí cho các công cụ này là không nhỏ.
Sự phát triển của các phương tiện truyền thông hiện đại có thể dẫn đến khủng hoảng truyền thông
Môi trường mạng mang đến nhiều tiềm năng phát triển, song cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ dẫn đến khủng hoảng truyền thông, có thể gây ảnh hưởng đến thương hiệu, hình ảnh và uy tín của các cơ sở giáo dục đại học.
GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG TRUYỀN THÔNG TẠI CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOÀI CÔNG LẬP
Để tăng cường sử dụng phương tiện truyền thông hiện đại cho hoạt động truyền thông tại các trường đại học ngoài công lập, trong thời gian tới cần tập trung thực hiện một số nội dung sau:
Một là, xây dựng nhiều kênh giao tiếp khác nhau qua phương tiện truyền thông hiện đại để đáp ứng đa dạng đối tượng mục tiêu. Việc triển khai các phương tiện truyền thông hiện đại cần chú ý tới sự khác biệt nhu cầu của các nhóm đối tượng khác nhau, để từ đó có phương án đa dạng các phương tiện truyền thông, có cách tiếp cận và kênh giao tiếp khác nhau, đáp ứng và phù hợp nhu cầu của từng nhóm khách hàng. Do đó, các trung tâm truyền thông và đội ngũ truyền thông ở các trường cần lựa chọn và phân loại các nhóm đối tượng mục tiêu, như: đối tượng truyền thông nội bộ (viên chức, người lao động, học viên, sinh viên), đối tượng truyền thông đại chúng (phụ huynh, thí sinh...).
Hai là, sử dụng phương tiện truyền thông hiện đại để tối ưu hóa kết quả tìm kiếm hoạt động truyền thông của nhà trường. Các trường đại học ngoài công lập cần sử dụng các từ khóa liên quan đến chương trình giảng dạy, khoa học, tên trường và các thông tin liên quan khác để cải thiện việc tìm kiếm trên các trang web. Thông thường, khi tìm kiếm thông tin trên mạng Internet thông qua các phương tiện truyền thông hiện đại, hầu hết người dùng thường không duyệt quá 3 trang đầu của kết quả tìm kiếm. Do vậy, các trường cần xác định từ khóa và cụm từ khóa để công chúng sử dụng để vào tới website sao cho kết quả của mình luôn nằm trong phạm vi trang đầu của kết quả tìm kiếm.
Ba là, cập nhật xu hướng sử dụng phương tiện truyền thông mới nhất cho từng đối tượng truyền thông cụ thể. Tăng cường sử dụng các phương tiện truyền thông hiện đại để đưa ra một chiến lược truyền thông toàn diện với các hoạt động, như: quảng cáo trực tuyến và ngoại tuyến, xây dựng website và mạng xã hội, tổ chức các sự kiện, tạo ra nội dung chất lượng cao. Các trường cần tối ưu hóa các phương tiện truyền thông hiện đại để đa dạng các hoạt động truyền thông để xây dựng thương hiệu và cung cấp thông tin tối ưu nhất tới sinh viên và phụ huynh thông. Việc thiết kế các chương trình truyền thông qua website, email marketing, SMS và quảng cáo trên Google hoặc các kênh xã hội khác, như: Facebook, Youtube, Zalo, Tiktok, Instagram… cần đảm bảo đồng bộ với các phương tiện truyền thông hiện đại.
Bốn là, tăng cường đầu tư kinh phí để phát triển hình thức, nội dung truyền thông trên các phương tiện truyền thông hiện đại. Để tăng cường thương hiệu và tạo sự khác biệt nổi trội so với các trường học khác, mỗi trường đại học ngoài công lập cần đầu tư một khoản kinh phí nhất định vào nghiên cứu và phát triển các hình thức, nội dung truyền thông trên phương tiện truyền thông hiện đại. Việc truyền thông môi trường học tập tốt, nâng cao chất lượng giáo dục và tạo ra những điểm nhấn cho học sinh và phụ huynh thông qua sử dụng các phương tiện truyền thông hiện đại, thông minh, chính xác sẽ giúp các trường đại học ngoài công lập tạo ra hình ảnh tích cực, từng bước tạo lập thương hiệu và thu hút được sự quan tâm của đối tượng khách hàng mục tiêu đối với các sản phẩm giáo dục - đào tạo của nhà trường.
Năm là, xây dựng phương án sử dụng phương tiện truyền thông để đối phó hiệu quả với khủng hoảng truyền thông. Các cuộc khủng hoảng truyền thông có thể xảy ra liên quan đến sản phẩm giáo dục - đào tạo của nhà trường. Những cuộc khủng hoảng truyền thông này có thể liên quan đến sử dụng các phương tiện truyền thông hiện đại hoặc các ứng dụng trên nền tảng Internet, nhưng đồng thời cũng có thể kiểm soát được thông qua chính các phương tiện truyền thông. Do vậy, để hạn chế đến mức thấp nhất hậu quả tiêu cực của những cuộc khủng hoảng truyền thông, các trường cần chuẩn bị trước phương án quản trị khủng hoảng, dự đoán các vấn đề truyền thông có thể xảy ra và đề ra phương án sử dụng phương tiện truyền thông để giải quyết phù hợp. Bên cạnh đó, cần bồi dưỡng đội ngũ nhân sự có kỹ năng sử dụng phương tiện truyền thông hiện đại trong phòng ngừa và xử lý khủng hoảng, thông qua theo dõi các yếu tố như: lượt like, lượt share, lượt view, các comment... Thông qua các phương tiện truyền thông hiện đại để đo lường được hiệu quả các hoạt động truyền thông, từ đó có hướng điều chỉnh phù hợp với thị hiếu của công chúng.
KẾT LUẬN
Kết quả nghiên cứu cho thấy, sử dụng các phương tiện truyền thông hiện đại có thể giúp các trường đại học ngoài công lập tiếp cận công chúng tiềm năng nhanh chóng, hiệu quả, tuy nhiên quá trình này cũng đặt ra nhiều thách thức và tiềm ẩn những rủi ro nhất định. Do đó, các trường đại học ngoài công lập cần có sự đầu tư phù hợp về nhân lực và vật lực, cũng như cần có sự chuẩn bị và vận hành các phương tiện truyền thông hiện đại phù hợp, hiệu quả, nhằm tối ưu hóa vai trò của các phương tiện này trong đẩy mạnh hoạt động truyền thông của nhà trường, tăng thu hút sự quan tâm, chú ý của công chúng và các nhóm khách hàng tiềm năng cũng như tăng sức cạnh tranh của nhà trường.
Tài liệu tham khảo:
1. Nguyễn Thu Quỳnh (2023). Truyền thông marketing trong tuyển sinh đại học chính quy của các trường đại học Việt Nam. Tạp chí Công Thương, 1, 23-27.
2. Lê Việt Tiên (2021). Thực trạng nội dung và hình thức hoạt động truyền thông đến người học tại Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh. Tạp Chí Giáo dục, 499(1), 59-64.
3. Nguyễn Văn Tuân (2017). Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động truyền thông tuyển sinh Trường Đại học Thủ đô Hà Nội hiện nay. Tạp chí Khoa học, Trường Đại học Thủ đô Hà Nội, số 19/2017, 166-172.
|
Ngày nhận bài: 28/5/2025; Ngày hoàn thiện biên tập: 26/7/2025; Ngày duyệt đăng: 5/8/2025 |
