Đại học Harvard kiện chính quyền Tổng thống Trump

Khuôn viên Đại học Harvard (Ảnh: Getty).

"Dù dưới bất kỳ tên gọi nào, chính phủ đã ngừng dòng tiền chảy vào Harvard như một phần của chiến dịch gây sức ép buộc Harvard phải tuân theo sự kiểm soát của chính phủ đối với các chương trình học thuật của trường. Bản thân điều đó đã vi phạm các quyền hiến định của Harvard", Đại học Harvard viết trong đơn kiện chính quyền Tổng thống Donald Trump.

Đơn kiện viết thêm: "Chính phủ không và không thể xác định bất kỳ mối liên hệ hợp lý nào giữa mối quan ngại về chủ nghĩa bài Do Thái với các nghiên cứu y tế, khoa học, công nghệ và các nghiên cứu khác mà họ đã đóng băng nhằm mục đích cứu sống người Mỹ, thúc đẩy thành công của người Mỹ, bảo vệ an ninh của người Mỹ và duy trì vị thế của Mỹ là quốc gia dẫn đầu toàn cầu về đổi mới sáng tạo".

"Harvard phản đối chủ nghĩa bài Do Thái và phân biệt đối xử dưới mọi hình thức và đang tích cực thực hiện các cải cách cơ cấu để xóa bỏ chủ nghĩa bài Do Thái trong khuôn viên trường", đơn kiện cho biết.

Trong thư gửi cộng đồng Harvard ngày 21/4, Hiệu trưởng Đại học Harvard Alan M. Garber cho rằng những hành động gần đây của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump, bao gồm lệnh đóng băng khoản tài trợ liên bang trị giá 2,2 tỷ USD cho trường, "gây hậu quả thực sự nghiêm trọng đối với bệnh nhân, sinh viên, giảng viên, nhân viên, nhà nghiên cứu và vị thế của nền giáo dục đại học Mỹ trên thế giới".

Ông Garber nói thêm, ông biết có những lo ngại chính đáng về sự gia tăng của chủ nghĩa bài Do Thái. Tuy nhiên, theo ông, chính phủ có nghĩa vụ pháp lý phải phối hợp với trường về những cách chống lại hiện trạng này, thay vì "tìm cách kiểm soát".

"Thay vì hợp tác với Harvard về những nỗ lực đang diễn ra đó, chính phủ đã tuyên bố đóng băng toàn diện nguồn tài trợ cho các nghiên cứu y tế, khoa học, công nghệ và các nghiên cứu khác không liên quan gì đến chủ nghĩa bài Do Thái và việc tuân thủ Quy định VI", đơn kiện của Harvard nêu rõ.

Ngày 14/4, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo sẽ đóng băng khoản tài trợ nhiều năm trị giá 2,2 tỷ USD và 60 triệu USD hợp đồng nghiên cứu dành cho Đại học Harvard, sau khi trường này từ chối tuân thủ các yêu cầu chính sách do chính phủ đưa ra.

Những yêu cầu bao gồm xóa bỏ các chương trình đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI), cấm đeo khẩu trang trong các cuộc biểu tình tại khuôn viên trường, áp dụng tuyển sinh và tuyển dụng dựa trên năng lực, đồng thời giảm quyền lực của những giảng viên và quản lý "thiên về hoạt động xã hội hơn là học thuật".

Ngoài ra, Nhà Trắng yêu cầu Harvard phải nộp tất cả các báo cáo do các nhóm đặc nhiệm của trường lập ra về cuộc chiến chống chủ nghĩa bài Do Thái và thành kiến chống người Hồi giáo trong khuôn viên trường, bao gồm cả các bản thảo chưa bao giờ công bố cho công chúng.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt ngày 15/4 cho biết: "Tổng thống Donald Trump muốn Đại học Harvard xin lỗi, Harvard cũng nên xin lỗi vì hành vi bài Do Thái diễn ra trong khuôn viên trường đối với sinh viên người Mỹ gốc Do Thái".

Lý giải về quyết định của chính phủ đóng băng khoản tài trợ 2,2 tỷ USD cho Harvard, bà nói: "Tại sao người nộp thuế Mỹ phải trợ cấp cho một đại học đã có hàng tỷ USD trong tài khoản ngân hàng? Và chúng ta chắc chắn không nên tài trợ cho một nơi tồn tại chủ nghĩa bài Do Thái nghiêm trọng như vậy".

Báo Wall Street Journal cuối tuần qua đưa tin, chính phủ Mỹ cũng có thể đóng băng một hợp đồng nghiên cứu y tế liên bang trị giá 1 tỷ USD khác dành cho Harvard.

Sở Thuế vụ Mỹ đang lên kế hoạch hủy bỏ tình trạng miễn thuế cho Harvard và chính quyền của ông Trump cảnh báo hạn chế khả năng tuyển sinh sinh viên nước ngoài của Harvard.