Địa đạo dài 32km, tượng đài mẹ Việt Nam anh hùng và nhà lao giữa phố cổ

Địa đạo Kỳ Anh dài 32km giữa lòng dân

Địa đạo Kỳ Anh thuộc xã Kỳ Anh trước đây, nay là xã Tam Thăng, thành phố Tam Kỳ, Quảng Nam, cách trung tâm thành phố 7km về phía đông bắc. Đây là một trong 3 địa đạo dài và lớn nhất Việt Nam sau địa đạo Củ Chi (TPHCM) và Vịnh Mốc (tỉnh Quảng Trị).

Đình Thạch Tân - một mắt xích quan trọng trong hệ thống 32km địa đạo Kỳ Anh (Ảnh: Thành Anh).

Công cuộc đào hầm bắt đầu từ tháng 5/1965 và hoàn thành vào năm 1967. Tổng chiều dài khoảng 32km, chiều rộng 0,5-0,8m, cao 0,8-1m, tùy địa thế mỗi thôn.

"Thành lũy ngầm" này có hình ô bàn cờ, quanh co uốn khúc, nhiều ngõ ngách, chạy dài men theo các lùm cây. Nhiều đoạn được đào xuyên qua nền nhà dân, qua giếng nước... trải khắp thôn xóm trong toàn xã.

Địa đạo giữa lòng dân (Ảnh: Ngô Linh).

Miệng hầm của hệ thống địa đạo nằm trong các nhà dân, gian bếp, chuồng bò, đình, bụi tre, giếng nước, gốc cây và được ngụy trang cẩn thận. Địa đạo có hầm cứu thương, tác chiến, chỉ huy, chứa lương thực, thực phẩm…

Địa đạo Kỳ Anh là thành trì vững chắc giúp quân dân nơi đây bám trụ đánh địch. Địa đạo có ý nghĩa quan trọng trong công cuộc kháng Mỹ cứu nước.

Năm 1994, xã Kỳ Anh được Nhà nước phong tặng danh hiệu cao quý "Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân". Năm 1997, địa đạo Kỳ Anh được công nhận Di tích lịch sử cấp Quốc gia.

Quần thể Tượng đài Mẹ Việt Nam anh hùng

Công trình quần thể Tượng đài Mẹ Việt Nam anh hùng tọa lạc tại núi Cấm, thôn Phú Thạnh, xã Tam Phú, thành phố Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam, trên diện tích 15ha, với tổng mức đầu tư hơn 411 tỷ đồng.

Quần thể Tượng đài Mẹ Việt Nam anh hùng rộng 15ha (Ảnh: Ngô Linh).

Hạng mục chính của công trình là khối tượng Mẹ Việt Nam anh hùng được lấy chân dung nguyên mẫu của Mẹ Nguyễn Thị Thứ - Bà mẹ Việt Nam anh hùng tiêu biểu nhất, quê ở xã Điện Thắng, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam, có tới 11 người con và cháu là liệt sỹ.

Toàn bộ khối tượng Mẹ Việt Nam anh hùng được xây dựng từ các tảng đá granite nguyên khối được ghép lại với nhau, tổng trọng lượng cả đá và bê tông khoảng 20.000 tấn. 

Bên trong khối tượng là Nhà tưởng niệm Mẹ Việt Nam anh hùng có tổng diện tích 1.800m2. Đây được xem là một bảo tàng về Mẹ Việt Nam anh hùng, nơi trưng bày gần 300 hiện vật trong số gần 1.000 hiện vật đã được sưu tầm từ các Mẹ Việt Nam anh hùng tiêu biểu, đại diện cho hơn 127.000 Bà mẹ Việt Nam anh hùng trên cả nước.

Đây là địa chỉ thu hút người dân, du khách (Ảnh: Ngô Linh).

Ngoài ra, quần thể còn có quảng trường rộng lớn, với 8 cột trụ đá sừng sững, mỗi cột cao 11,2m, đường kính 1,2m, khắc họa hình ảnh Mẹ Việt Nam ở cả ba miền đất nước. 30 ngọn đèn đá dọc lối đi tượng trưng cho 30 năm trường kỳ kháng chiến của dân tộc…

Nhà lao Hội An - di tích cách mạng giữa lòng phố cổ

Nhà lao Hội An còn có tên gọi khác là Nhà lao Xóm Mới, hay còn gọi là Trung tâm cải huấn Quảng Nam, địa chỉ tại số 240/12 đường Lý Thường Kiệt, phường Sơn Phong, thành phố Hội An. Di tích nhà lao Hội An đã được UBND tỉnh Quảng Nam công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh vào năm 2007. 

Di tích nhà lao Hội An nằm giữa trung tâm thành phố Hội An (Ảnh: Thành phố Hội An).

Đây là nhà tù do đế quốc Mỹ và chính quyền Sài Gòn xây dựng năm 1960-1975, là một mắt xích quan trọng trong hệ thống nhà tù ở miền Nam Việt Nam.

Nơi đây đã giam cầm hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ và đồng bào yêu nước của ta. Hiện, nơi đây còn lưu giữ đầy đủ các hạng mục cũng như nhiều thông tin, tư liệu về hiện vật, ghi dấu những tội ác của đế quốc Mỹ và chính quyền Việt Nam Cộng hòa đối với đồng bào, chiến sĩ Hội An, Quảng Nam và miền Trung.