WTO: Thương chiến toàn cầu gây "thiệt đơn, thiệt kép" cho thế giới

Các biện pháp áp thuế qua lại được dự báo sẽ gây tác động lớn tới hoạt động giao thương toàn cầu (Ảnh minh họa: Reuters).

Một báo cáo mới đây của WTO cảnh báo rằng một cuộc thương chiến toàn cầu sẽ gây tổn thất cho nền kinh tế toàn cầu trong năm nay, bao gồm cả Mỹ.

Theo WTO, các nền kinh tế trên thế giới sẽ tăng trưởng chậm hơn so với kịch bản không có thuế quan và Bắc Mỹ, nơi Mỹ giữ vai trò chủ đạo, sẽ là khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề hơn cả.

Việc Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt hàng loạt mức thuế mới và vấp phải các biện pháp trả đũa từ các đối tác khác đã khiến triển vọng thương mại toàn cầu "xấu đi nghiêm trọng", báo cáo nêu rõ.

Tổng khối lượng thương mại toàn cầu dự kiến sẽ giảm 0,2%, trái ngược với mức tăng trưởng dự kiến 2,7% nếu không có các biện pháp thuế quan. Như vậy, nếu căng thẳng thương mại không hạ nhiệt, thế giới vừa không tăng trưởng được hoạt động giao thương, ngược lại còn giảm.

Nền kinh tế toàn cầu và thu nhập của người dân gắn chặt với dòng chảy hàng hóa và dịch vụ giữa các quốc gia. Khi kinh tế co lại, hậu quả thường là việc làm bị cắt giảm hoặc lương bị giảm, đời sống người dân gặp khó khăn và các doanh nghiệp, chính phủ buộc phải thắt chặt chi tiêu.

WTO dự báo tổng sản lượng kinh tế toàn cầu sẽ tăng 2,2% trong năm nay, thấp hơn 0,6 điểm % so với kịch bản không có thuế bổ sung. Riêng tại Bắc Mỹ, tốc độ tăng trưởng được dự báo sẽ thấp hơn 1,6 điểm % so với bình thường.

Trong khi đó, tổ chức xếp hạng tín nhiệm Fitch Ratings hôm 16/4 cũng đưa ra nhận định tương đối tiêu cực, cho biết họ "đã hạ mạnh" dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu do leo thang căng thẳng thương mại. Fitch cắt giảm dự báo tăng trưởng toàn cầu năm 2025 thêm 0,4 điểm %, và riêng Mỹ giảm 0,5 điểm so với mức ước tính hồi tháng 3.

Bà Kristalina Georgieva, Tổng giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), từng viết rằng hơn một tỷ người đã thoát nghèo cùng cực trong 40 năm qua nhờ vào sự bùng nổ của thương mại toàn cầu.

Tuy nhiên, nếu ông Trump thực thi kế hoạch áp thuế đối ứng đối với các đối tác thương mại của Mỹ sau khi kết thúc thời gian tạm hoãn 90 ngày vừa được công bố tuần trước, WTO cảnh báo khối lượng hàng hóa giao thương toàn cầu sẽ sụt giảm nghiêm trọng tới 1,5% trong năm nay.

Hiện tại, Trung Quốc là quốc gia duy nhất không nằm trong diện được hoãn áp thuế. Hàng hóa Trung Quốc xuất sang Mỹ đang phải chịu mức thuế "có đi có lại" trên 100%.

Theo WTO, một hệ quả tất yếu là Trung Quốc có thể sẽ chuyển hướng xuất khẩu từ Mỹ sang các thị trường khác. Xuất khẩu hàng hóa Trung Quốc sang các khu vực ngoài Bắc Mỹ được dự đoán sẽ tăng từ 4% đến 9% trong năm nay, làm gia tăng áp lực cạnh tranh tại những thị trường này.

WTO cho rằng sự bất định trong chính sách thương mại toàn cầu là yếu tố kéo lùi tăng trưởng kinh tế: "Khi bất ổn về thuế quan và quan hệ thương mại gia tăng, các doanh nghiệp có xu hướng trì hoãn hoặc cắt giảm đầu tư. Điều đó làm giảm lưu chuyển thương mại, và cuối cùng kéo theo suy giảm kinh tế".