Châu Âu trì hoãn kế hoạch đoạn tuyệt với năng lượng Nga

Châu Âu vẫn nhập lượng lớn năng lượng từ Nga bất chấp quyết tâm thoát phụ thuộc Moscow (Ảnh: Reuters).

Liên minh châu Âu (EU) một lần nữa sẽ trì hoãn kế hoạch chấm dứt sự phụ thuộc vào năng lượng Nga, trong bối cảnh các cuộc tranh luận vẫn đang diễn ra trong khối về tương lai của các đường ống Nord Stream 1 và 2, theo Financial Times (FT).

Nord Stream 1 - từng là tuyến dẫn khí đốt tự nhiên từ Nga sang Đức - và Nord Stream 2 đã bị hư hại trong một vụ phá hoại năm 2022. Tuy nhiên, một nhánh của Nord Stream 2 vẫn còn nguyên vẹn. Các cuộc thảo luận về khả năng khôi phục các đường ống này đã nổi lên trở lại giữa lúc Nga và Mỹ đang cùng thúc đẩy chấm dứt xung đột tại Ukraine.

Một lộ trình chi tiết về các bước để cắt giảm sự phụ thuộc năng lượng vào Nga vào năm 2027, vốn dự kiến được công bố từ tháng 2, ban đầu đã bị trì hoãn sang tháng 3 và hiện tiếp tục bị trì hoãn.

Căng thẳng về thương mại giữa EU và Mỹ được xem là một phần nguyên nhân châu Âu trì hoãn kế hoạch đoạn tuyệt năng lượng Nga. Thương mại năng lượng có thể trở thành vấn đề then chốt trong các cuộc đàm phán EU - Mỹ. Trước đó, Mỹ nói rằng EU cần mua thêm năng lượng Mỹ để giải quyết thâm hụt thương mại.

"Mọi thứ đang rối tung. Vai trò của Mỹ trong chuyện này là gì? Chúng ta phải đa dạng hóa ra sao?", một nhà ngoại giao EU chia sẻ với FT.

Brussels cũng đang tìm kiếm các cơ chế pháp lý cho phép các công ty châu Âu chấm dứt hợp đồng khí đốt dài hạn với Nga mà không phải chịu các khoản phạt lớn từ Moscow.

Ngoài ra, vẫn có lo ngại rằng bất kỳ văn bản pháp lý nào liên quan đến năng lượng có thể bị Hungary và Slovakia phủ quyết. Đây là 2 quốc gia nhận phần lớn lượng khí đốt còn lại từ Nga qua đường ống dẫn đến EU.

EU đã tuyên bố sẽ thoát khỏi sự phụ thuộc vào năng lượng Nga sau khi xung đột Ukraine leo thang năm 2022. Phần lớn nguồn cung khí đốt qua đường ống từ Nga đã được thay thế bằng khí đốt hóa lỏng (LNG) từ Mỹ với chi phí cao hơn gấp nhiều lần.

Dù lượng khí đốt Nga qua đường ống vào EU đã giảm mạnh kể từ năm 2022, khối này vẫn gia tăng nhập khẩu LNG từ Nga trong năm ngoái. Tính đến năm 2024, Nga vẫn chiếm khoảng 19% tổng lượng cung khí đốt và LNG cho EU, theo nhiều ước tính khác nhau.

Brussels hiện vẫn chưa đưa ra các biện pháp cụ thể nhằm thúc đẩy việc loại bỏ năng lượng Nga. Một số chuyên gia được cho là đã đề xuất việc đánh thuế nhập khẩu khí đốt Nga như một công cụ tiềm năng.

Diễn biến này xuất hiện trong bối cảnh các lãnh đạo ngành công nghiệp EU đã đề xuất khôi phục việc mua khí đốt từ Nga. Theo Reuters, ngành công nghiệp hóa chất Đức đang đối mặt với "khủng hoảng nghiêm trọng" và rất cần nguồn khí đốt giá rẻ từ Nga.

Các tập đoàn năng lượng lớn của Pháp như Engie và Total cũng cho biết họ có thể cân nhắc nối lại việc nhập khẩu năng lượng Nga.