Giải pháp phát triển du lịch văn hóa tỉnh Cà Mau

Tỉnh Cà Mau - vùng đất cực Nam của Tổ quốc, sở hữu nguồn tài nguyên du lịch văn hóa với hệ thống di tích, lễ hội, làng nghề và ẩm thực đặc sắc đã tạo nên nguồn lực phong phú, chứa đựng nhiều tiềm năng du lịch với các tuyến, điểm và hình thức đa dạng.

Nguyễn Ngọc Trâm, Nguyễn Thiện Khánh

Học viên Cao học Trường Đại học Nguyễn Tất Thành

TS. Phan Thị Ngàn

Trường Đại học Nguyễn Tất Thành

PGS, TS. Nguyễn Hoàng Phương

Học viện Chính trị Khu vực II

Tóm tắt

Bài viết đánh giá thực trạng phát triển văn hóa du lịch tỉnh Cà Mau thông qua việc khảo sát 200 khách du lịch, doanh nghiệp du lịch, người quản lý tại điểm du lịch văn hóa và người dân địa phương dựa trên các tiêu chí, như: Công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa; Đa dạng hóa và nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch văn hóa; Hệ thống hạ tầng, cơ sở vật chất phục vụ du lịch văn hóa; Công tác xúc tiến quảng bá du lịch văn hóa; Phát triển nguồn nhân lực phục vụ du lịch văn hóa; Cơ chế chính sách và hợp tác phát triển du lịch văn hóa; Phát triển du lịch gắn với bảo vệ môi trường. Kết quả cho thấy, công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa được triển khai khá toàn diện và hiệu quả. Các di tích lịch sử, kiến trúc tôn giáo tín ngưỡng đã được đầu tư trùng tu, tôn tạo, nâng cấp cơ sở vật chất… Qua đó, nhóm tác giả khuyến nghị một số giải pháp phát triển loại hình du lịch này trong thời gian tới.

Từ khóa: phát triển du lịch văn hóa, giá trị di sản văn hóa, tỉnh Cà Mau

Summary

The article assesses the current situation of cultural tourism development in Ca Mau Province through a survey of 200 tourists, tourism businesses, managers at cultural tourism sites, and local people based on criteria such as conservation and promotion of cultural heritage values, Diversification and improvement of the quality of cultural tourism products; Infrastructure and facilities for cultural tourism; Promotion of cultural tourism; Development of human resources for cultural tourism; Policy mechanisms and cooperation in developing cultural tourism; Tourism development associated with environmental protection. The results show that the conservation and promotion of cultural heritage values ​​have been implemented comprehensively and effectively. Historical relics and religious architecture have been invested in restoration, embellishment, and upgrading of facilities... Thereby, the group of authors recommends several solutions to develop this type of tourism in the coming time.

Keywords: cultural tourism development, cultural heritage value, Ca Mau Province

GIỚI THIỆU

Tỉnh Cà Mau - vùng đất cực Nam của Tổ quốc, sở hữu nguồn tài nguyên du lịch văn hóa với hệ thống di tích, lễ hội, làng nghề và ẩm thực đặc sắc đã tạo nên nguồn lực phong phú, chứa đựng nhiều tiềm năng du lịch với các tuyến, điểm và hình thức đa dạng. Những lợi thế này đã góp phần tạo nên bước chuyển động khởi sắc cho sự phát triển của ngành du lịch Tỉnh. Tuy nhiên, du lịch Cà Mau vẫn chưa phát triển tương xứng với tiềm năng do còn nhiều hạn chế về sản phẩm du lịch, dịch vụ bổ trợ và nguồn nhân lực. Đặc biệt, công tác quảng bá chưa được khai thác hiệu quả trên các nền tảng số hiện đại và cơ sở hạ tầng chưa được chú trọng đầu tư. Chính vì vậy, việc tìm ra các giải pháp phát triển du lịch văn hóa tỉnh Cà Mau, hướng đến phát triển bền vững, bảo tồn giá trị văn hóa địa phương và thúc đẩy kinh tế - xã hội là cấp thiết.

KHÁI NIỆM DU LỊCH VĂN HÓA

Tổ chức du lịch thế giới (UNWTO) định nghĩa, du lịch văn hóa là một loại hình hoạt động du lịch trong đó nhu cầu cơ bản của khách du lịch là tìm hiểu, khám phá, trải nghiệm và tiêu thụ các sản phẩm văn hóa vật thể và phi vật thể tại một điểm đến du lịch. Theo Luật Du lịch (2017), “Du lịch văn hóa là loại hình du lịch được phát triển trên cơ sở khai thác giá trị văn hóa, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống, tôn vinh giá trị văn hóa mới của nhân loại”. Như vậy, du lịch văn hóa là lĩnh vực du lịch khai thác tài nguyên du lịch văn hóa, các dịch vụ thích hợp nhằm tạo ra các sản phẩm du lịch phục vụ nhu cầu của khách du lịch. Du lịch văn hóa lấy văn hóa làm tài nguyên du lịch.

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

Nhóm tác giả thực hiện khảo sát đối với 200 khách du lịch, doanh nghiệp du lịch, người quản lý tại điểm du lịch văn hóa và người dân địa phương. Dữ liệu thu thập được mã hóa và đưa vào phần mềm SPSS để phân tích. Khảo sát được thực hiện từ tháng 10 đến tháng 12/2024 (Bài viết sử dụng cách viết số thập phân theo chuẩn quốc tế).

THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH VĂN HÓA TỈNH CÀ MAU

Về công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa

Biểu đồ 1: Đánh giá của người dân và khách du lịch về thực trạng Công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa

Giải pháp phát triển du lịch văn hóa tỉnh Cà Mau

Nguồn: Số liệu nhóm tác giả khảo sát

Dữ liệu (Biểu đồ 1) cho thấy, người dân và khách du lịch đánh giá khá tích cực về công tác này của tỉnh, với điểm trung bình chung đạt 3.52/5 điểm. Các nội dung được đánh giá dao động từ mức 3.29 đến 3.81 điểm. Trong đó, nội dung “Lễ hội truyền thống, dân ca được sưu tầm, gìn giữ” đạt điểm cao nhất với 3.81 điểm (độ lệch chuẩn Sd = 0.62). Điều này cho thấy, Cà Mau đã làm tốt công tác nghiên cứu, sưu tầm và bảo tồn các lễ hội truyền thống cũng như làn điệu dân ca quý báu của địa phương. “Nhận thức của người dân về di sản văn hóa được nâng cao” đạt 3.29 điểm (Sd = 0.53), thấp nhất trong các nội dung khảo sát. Điều này đặt ra yêu cầu cần tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cộng đồng về tầm quan trọng của di sản.

Khi được hỏi khách du lịch và người dân địa phương về “Nghề thủ công truyền thống được phục dựng, bảo tồn” chỉ đạt 3.36 điểm. Kết quả này cho thấy, Cà Mau cần chú trọng hơn nữa trong việc khôi phục và phát triển các làng nghề, nghề thủ công truyền thống, tạo thêm sản phẩm du lịch văn hóa hấp dẫn. Cuối cùng, “Nhận thức của người dân về di sản văn hóa được nâng cao” đạt 3.29 điểm, thấp nhất trong các nội dung khảo sát. Điều này đặt ra yêu cầu cần tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cộng đồng về tầm quan trọng của di sản.

Về đa dạng hóa và nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch văn hóa

Không chỉ phát triển đa dạng về loại hình, sản phẩm du lịch, Cà Mau còn chú trọng nâng cao chất lượng dịch vụ, cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch. Tỉnh tập trung phát triển thêm nhiều sản phẩm, dịch vụ đáp ứng nhu cầu du khách quanh năm, đặc biệt là vào mùa mưa; đẩy mạnh giới thiệu, quảng bá các sản phẩm OCOP; hỗ trợ người dân địa phương tham gia làm du lịch, kinh doanh sản phẩm lưu niệm.

Biểu đồ 2: Đánh giá của người dân và khách du lịch về thực trạng đa dạng hóa và nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch văn hóa

Giải pháp phát triển du lịch văn hóa tỉnh Cà Mau

Nguồn: Số liệu nhóm tác giả khảo sát

Kết quả phân tích (Biểu đồ 2) cho thấy, đánh giá của người dân và khách du lịch về thực trạng này chỉ ở mức trung bình, với điểm trung bình chung đạt 3.48/5 điểm. Các nội dung được đánh giá dao động từ mức 3.28 đến 3.74 điểm. Trong đó, “Sự kiện, lễ hội văn hóa được tổ chức hấp dẫn, chất lượng” đạt điểm cao nhất với 3.74 điểm (độ lệch chuẩn Sd = 0.52). Điều này cho thấy, Cà Mau đã chú trọng đầu tư nâng cao chất lượng tổ chức các sự kiện, lễ hội văn hóa, tạo sức hút cho khách du lịch. Nội dung “Phát triển được các loại hình du lịch văn hóa mới lạ” đạt điểm thấp nhất với 3.28 điểm (Sd = 0.51). Điều này cho thấy, du lịch văn hóa tỉnh Cà Mau chưa có nhiều đột phá, còn đơn điệu về loại hình sản phẩm. Tỉnh cần nghiên cứu xu hướng thị trường để đầu tư phát triển các mô hình mới như: du lịch làng quê, du lịch cộng đồng, du lịch tâm linh...

Về hệ thống hạ tầng, cơ sở vật chất phục vụ du lịch văn hóa

Biểu đồ 3: Đánh giá người dân và khách du lịch về thực trạng hệ thống hạ tầng, cơ sở vật chất phục vụ du lịch văn hóa

Giải pháp phát triển du lịch văn hóa tỉnh Cà Mau

Nguồn: Số liệu nhóm tác giả khảo sát

Kết quả khảo sát (Biểu đồ 3) cho thấy, người dân và khách du lịch đánh giá chất lượng hạ tầng, cơ sở vật chất phục vụ du lịch văn hóa của Cà Mau ở mức trung bình khá, với điểm trung bình chung đạt 3.36/5 điểm. Các hạng mục được đánh giá dao động từ mức 3.19 đến 3.6 điểm. Trong đó, nội dung “Có nhiều nhà hàng, cơ sở lưu trú chất lượng cao” đạt điểm cao nhất với 3.6 điểm (độ lệch chuẩn Sd = 0.58). Điều này cho thấy, hệ thống nhà hàng, khách sạn phục vụ khách du lịch trên địa bàn tỉnh đã được quan tâm đầu tư, từng bước đáp ứng nhu cầu ăn nghỉ của khách du lịch. Nội dung “Hệ thống giao thông kết nối thuận tiện đến các điểm” bị đánh giá thấp nhất, chỉ đạt 3.19 điểm (Sd = 0.51). Điều này phản ánh thực trạng hạ tầng giao thông kết nối đến các khu, điểm du lịch văn hóa còn thiếu đồng bộ, chưa thuận lợi. Đây là một trong những điểm nghẽn cần được Tỉnh ưu tiên giải quyết trong thời gian tới thông qua việc nâng cấp, mở rộng các tuyến đường trục chính, xây dựng thêm các bãi đỗ xe...

Về công tác xúc tiến quảng bá du lịch văn hóa

Biểu đồ 4: Đánh giá người dân và khách du lịch về thực trạng công tác xúc tiến quảng bá du lịch văn hóa

Giải pháp phát triển du lịch văn hóa tỉnh Cà Mau

Nguồn: Số liệu nhóm tác giả khảo sát

Kết quả khảo sát (Biều đồ 4) cho thấy, người dân và khách du lịch đánh giá tương đối tích cực về công tác xúc tiến quảng bá du lịch văn hóa của Cà Mau, với điểm trung bình chung đạt 3.58/5 điểm. Các nội dung được đánh giá dao động ở mức khá, từ 3.22 đến 3.76 điểm. Trong đó, nội dung “Tận dụng tốt mạng xã hội để quảng bá điểm đến” đạt điểm cao nhất với 3.76 điểm (độ lệch chuẩn Sd = 0.53). Điều này cho thấy, trong bối cảnh bùng nổ công nghệ số như hiện nay, Cà Mau đã chủ động ứng dụng hiệu quả các nền tảng mạng xã hội, như: Facebook, Instagram, Youtube... vào hoạt động truyền thông. Nội dung “Đẩy mạnh quảng bá du lịch văn hóa ra thị trường quốc tế” được đánh giá thấp nhất với 3.22 điểm (Sd = 0.51). Điều này cho thấy, công tác xúc tiến, quảng bá du lịch văn hóa của tỉnh tại thị trường nước ngoài còn hạn chế. Nhìn chung, công tác xúc tiến quảng bá du lịch văn hóa của tỉnh Cà Mau đã đạt được những kết quả đáng khích lệ, tuy nhiên vẫn còn không gian để cải thiện.

Về phát triển nguồn nhân lực phục vụ du lịch văn hóa

Theo Báo cáo của Sở Văn hóa, thể thao và du lịch tỉnh Cà Mau năm 2024 về Kết quả triển khai Nghị quyết số 08-NQ/TW, ngày 16/01/2017 của Bộ Chính trị về phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn: Đến nay, lực lượng lao động phục vụ trong ngành du lịch tại tỉnh Cà Mau khoảng 5.000 người. Trong đó: Trình độ đại học và trên đại học: 553 người; cao đẳng, trung cấp 1.000 người; đào tạo khác 1.500 người và hơn 2.000 người chưa qua đào tạo). Tuy nhiên, nguồn nhân lực du lịch văn hóa của Cà Mau hiện nay vẫn còn những hạn chế nhất định về số lượng, cơ cấu và trình độ, chưa thực sự đáp ứng yêu cầu phát triển du lịch trong tình hình mới.

Biểu đồ 5: Đánh giá người dân và khách du lịch về phát triển nguồn nhân lực phục vụ du lịch văn hóa

Giải pháp phát triển du lịch văn hóa tỉnh Cà Mau

Nguồn: Số liệu nhóm tác giả khảo sát

Kết quả khảo sát (Biểu đồ 5) cho thấy, người dân và khách du lịch đánh giá khá tích cực về chất lượng nguồn nhân lực phục vụ du lịch văn hóa của Tỉnh, với điểm trung bình chung đạt 3.77/5 điểm. Các nội dung được đánh giá dao động ở mức khá, từ 3.48 đến 4.12 điểm. Trong đó, nội dung “Thái độ phục vụ nhiệt tình, mến khách của người dân” đạt điểm cao nhất với 4.12 điểm (độ lệch chuẩn Sd = 0.61). Điều này phản ánh truyền thống hiếu khách của người dân Cà Mau nói riêng và người dân miền Tây Nam Bộ nói chung. Nội dung “Nhân viên được đào tạo bài bản về ngoại ngữ, nghiệp vụ” được đánh giá thấp nhất với 3.48 điểm (Sd = 0.56). Kết quả này cho thấy, chất lượng đào tạo nguồn nhân lực du lịch, đặc biệt là kỹ năng ngoại ngữ và nghiệp vụ phục vụ khách còn hạn chế.

Về cơ chế chính sách và hợp tác phát triển du lịch văn hóa

Thời gian qua, tỉnh Cà Mau đã ban hành nhiều chính sách khuyến khích, ưu đãi về thuế, đất đai, tín dụng... nhằm thu hút các thành phần kinh tế tham gia đầu tư phát triển du lịch văn hóa, nâng cao năng lực quản lý nhà nước về du lịch, nâng cao khả năng cạnh tranh với các tỉnh, thành trong khu vực và cả nước, đẩy mạnh hoạt động quảng bá xúc tiến du lịch ở trong và ngoài nước, với nhiều văn bản đã được ban hành, góp nâng cao năng lực quản lý nhà nước về du lịch.

Biểu đồ 6: Đánh giá của người dân và khách du lịch về cơ chế chính sách và hợp tác phát triển du lịch văn hóa

Giải pháp phát triển du lịch văn hóa tỉnh Cà Mau

Nguồn: Số liệu nhóm tác giả khảo sát

Kết quả khảo sát (Biểu đồ 6) cho thấy, người dân và khách du lịch đánh giá ở mức trung bình về cơ chế chính sách cũng như sự hợp tác giữa các bên liên quan trong phát triển du lịch văn hóa của địa phương, với điểm trung bình chung đạt 3.38/5 điểm. Điểm đánh giá các nội dung dao động trong khoảng khá hẹp, từ 3.27 đến 3.50 điểm. Trong đó, nội dung “Hợp tác hiệu quả giữa ngành du lịch và các ngành liên quan” đạt điểm cao nhất với 3.50 điểm (độ lệch chuẩn Sd = 0.57). Điều này phản ánh những nỗ lực bước đầu của tỉnh trong việc thúc đẩy liên kết ngành để phát triển du lịch văn hóa. Nội dung “Có chính sách ưu đãi, khuyến khích đầu tư hạ tầng du lịch” bị đánh giá thấp nhất với 3.27 điểm (Sd = 0.51). Để thúc đẩy phát triển du lịch văn hóa, tỉnh cần sớm ban hành các cơ chế đặc thù, mang tính đột phá hơn, như: miễn giảm thuế, phí, hỗ trợ lãi suất, đào tạo lao động..., nhằm khuyến khích các nhà đầu tư chiến lược rót vốn vào phát triển hạ tầng dịch vụ du lịch chất lượng cao tại địa phương. Nhìn chung, cơ chế chính sách và hợp tác trong phát triển du lịch văn hóa tỉnh Cà Mau tuy đã có những bước tiến nhất định, nhưng vẫn cần nhiều đột phá mạnh mẽ hơn.

Về phát triển du lịch gắn với bảo vệ môi trường

Biểu đồ 7: Đánh giá của người dân và khách du lịch về thực trạng phát triển du lịch gắn với bảo vệ môi trường

Giải pháp phát triển du lịch văn hóa tỉnh Cà Mau

Nguồn: Số liệu nhóm tác giả khảo sát

Phát triển du lịch gắn với bảo vệ môi trường là xu thế tất yếu trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu. Kết quả khảo sát (Biểu đồ 7) cho thấy, người dân và khách du lịch đánh giá việc phát triển du lịch gắn với bảo vệ môi trường của Tỉnh ở mức khá, với điểm trung bình chung đạt 3.42/5 điểm. Điểm đánh giá các nội dung dao động không quá lớn, từ 3.31 đến 3.58 điểm. Trong đó, nội dung “Đẩy mạnh truyền thông nâng cao ý thức giữ gìn cảnh quan” đạt điểm cao nhất với 3.58 điểm (độ lệch chuẩn Sd = 0.57). Điều này cho thấy, công tác tuyên truyền, giáo dục ý thức bảo vệ môi trường trong phát triển du lịch đã được Tỉnh chú trọng triển khai và bước đầu phát huy hiệu quả. Nội dung “Kiểm soát chặt chẽ lượng khách, tránh quá tải các điểm nhạy cảm” bị đánh giá thấp nhất với 3.31 điểm (Sd = 0.52). Kết quả khảo sát phản ánh thực trạng điều tiết lượng khách tại các điểm du lịch, đặc biệt vào mùa cao điểm còn lỏng lẻo.

ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG DU LỊCH VĂN HOÁ Ở CÀ MAU HIỆN NAY

Những kết quả đạt được

Qua kết quả khảo sát người dân và khách du lịch về thực trạng phát triển du lịch văn hóa tỉnh Cà Mau có thể thấy, hoạt động này trong thời gian qua đã đạt được những kết quả tích cực đáng ghi nhận. Trước hết, phải kể đến công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa được triển khai khá toàn diện và hiệu quả. Các di tích lịch sử, kiến trúc tôn giáo tín ngưỡng đã được đầu tư trùng tu, tôn tạo, nâng cấp cơ sở vật chất. Nhiều lễ hội văn hóa truyền thống, làn điệu dân ca độc đáo được khôi phục và tổ chức thường niên, góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa của địa phương. Điều này không chỉ thu hút sự quan tâm của khách du lịch, mà còn nâng cao niềm tự hào, ý thức giữ gìn di sản trong cộng đồng.

Bên cạnh đó, việc phát triển sản phẩm du lịch đa dạng, gắn kết với trải nghiệm văn hóa bản địa cũng là điểm sáng trong hoạt động du lịch thời gian qua. Các sự kiện, lễ hội được tổ chức quy mô, chuyên nghiệp hơn, với nhiều hoạt động hấp dẫn như trình diễn nghệ thuật truyền thống, chợ quê, ẩm thực đặc sản vùng miền... tạo ấn tượng tốt cho khách du lịch. Một số loại hình du lịch cộng đồng, du lịch làng nghề, du lịch sinh thái gắn với không gian văn hóa được khai thác hiệu quả, tạo thêm sự đa dạng, độc đáo cho sản phẩm du lịch của địa phương.

Mặt khác, công tác xúc tiến quảng bá hình ảnh du lịch văn hóa Cà Mau cũng đã đạt được những thành tựu bước đầu. Việc ứng dụng công nghệ thông tin, đa dạng hóa các kênh truyền thông, tăng tính tương tác trên mạng xã hội đã góp phần đưa thông tin về các điểm đến, sản phẩm du lịch đặc trưng đến gần hơn với công chúng. Tỉnh cũng đã tích cực tham gia nhiều hội chợ, sự kiện du lịch lớn trong nước để quảng bá hình ảnh, tiềm năng du lịch văn hóa, qua đó tạo sức hút nhất định với khách du lịch.

Ngoài ra, việc phát triển nguồn nhân lực du lịch chất lượng, am hiểu sâu về văn hóa địa phương và thái độ thân thiện, hiếu khách của cộng đồng dân cư cũng góp phần không nhỏ vào sự hài lòng của khách du lịch khi đến Cà Mau. Các cơ sở đào tạo ngành du lịch đã tăng cường hợp tác với doanh nghiệp trong đào tạo, thực hành nghiệp vụ cho sinh viên. Bên cạnh đó, ý thức bảo vệ tài nguyên du lịch của người dân cũng được cải thiện đáng kể.

Những hạn chế

Bên cạnh những mặt tích cực, hoạt động phát triển du lịch văn hóa ở Cà Mau trong thời gian qua cũng bộc lộ không ít hạn chế, tồn tại cần sớm được khắc phục. Một trong những điểm yếu nổi bật là hệ thống cơ sở hạ tầng và vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch còn thiếu đồng bộ, chưa đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của khách du lịch. Mặt khác, các sản phẩm du lịch văn hóa tuy đã có sự đa dạng, nhưng chưa thực sự khác biệt, mang tính đặc trưng riêng của vùng đất Cà Mau. Công tác quảng bá, xúc tiến du lịch tuy đã được chú trọng nhưng hiệu quả còn thấp, thiếu chiến lược bài bản và đồng bộ. Song song đó, chất lượng nguồn nhân lực trong ngành du lịch cũng là một trong những vấn đề đáng quan tâm. Cuối cùng, vấn đề bảo tồn các di sản văn hóa phi vật thể như lễ hội, nghệ thuật truyền thống vẫn còn bỏ ngỏ.

MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DU LỊCH VĂN HÓA TỈNH CÀ MAU

Về phát triển nhân lực trong du lịch văn hóa. Nguồn nhân lực chất lượng cao chính là nhân tố then chốt quyết định đến sự phát triển bền vững của du lịch văn hóa tỉnh Cà Mau trong thời gian tới. Chính vì vậy, Tỉnh cần quyết tâm và kiên trì thực hiện đồng bộ các giải pháp về phát triển nguồn nhân lực theo hướng bài bản, bền vững và đi vào chiều sâu. Việc nâng cao cả về số lượng và chất lượng nguồn nhân lực sẽ tạo ra một đội ngũ lao động chuyên nghiệp, nhiệt tình và mang đậm bản sắc văn hóa địa phương, qua đó góp phần tạo sự khác biệt và nâng cao trải nghiệm của dukhách. Bên cạnh sự quyết tâm của các cấp chính quyền, sự chung tay của các cơ sở đào tạo, doanh nghiệp và toàn xã hội là rất cần thiết để xây dựng được đội ngũ lao động lành nghề, tận tụy, góp phần đưa du lịch văn hóa trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của Cà Mau.

Về tổ chức, quản lý hoạt động du lịch văn hóa. Sự hoàn thiện bộ máy tổ chức và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về du lịch văn hóa sẽ tạo ra sự chuyển biến căn bản trong phát triển ngành du lịch Cà Mau nói chung và du lịch văn hóa nói riêng. Để làm được điều đó, đòi hỏi sự quan tâm chỉ đạo quyết liệt của các cấp lãnh đạo và sự phối hợp đồng bộ của các ngành chức năng. Khi hệ thống quản lý du lịch gọn nhẹ, chuyên nghiệp, vận hành hiệu quả sẽ tạo môi trường thuận lợi thu hút các nguồn lực đầu tư, thúc đẩy liên kết giữa các chủ thể, qua đó thúc đẩy du lịch phát triển lên tầm cao mới. Mặt khác, công tác quản lý chuyên nghiệp, hiệu quả còn góp phần duy trì môi trường du lịch an toàn, văn minh, đem đến trải nghiệm thú vị và ấn tượng khó quên cho du khách, xây dựng được hình ảnh điểm đến hấp dẫn trong lòng du khách trong và ngoài nước.

Về sản phẩm du lịch văn hóa đặc thù. Với tiềm năng văn hóa phong phú và đa dạng, Cà Mau hoàn toàn có thể phát triển những sản phẩm du lịch văn hóa đặc sắc, độc đáo để tạo dấu ấn, hình ảnh riêng thu hút du khách. Tất nhiên, để biến tiềm năng trở thành hiện thực cần có sự đầu tư bài bản, đồng bộ cả về nhân lực, vật lực lẫn tài lực. Đặc biệt, sự sáng tạo và chung sức của cả cộng đồng là yếu tố quan trọng để du lịch văn hóa Cà Mau phát triển bền vững.

Về xúc tiến, quảng bá du lịch văn hóa. Công tác quảng bá, xúc tiến là chìa khóa quan trọng để mở ra cánh cửa thị trường và đem đến cơ hội phát triển mới cho du lịch văn hóa Cà Mau. Bằng việc chú trọng đầu tư cho xúc tiến, quảng bá một cách đồng bộ, chuyên nghiệp và hiệu quả, du lịch Cà Mau sẽ dần khẳng định được thương hiệu riêng, nâng cao uy tín và sức cạnh tranh trên trường quốc tế. Từ đó, du lịch văn hóa sẽ thực sự trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, đóng góp tích cực cho sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà trong thời gian tới.

Về bảo tồn di sản văn hóa và tài nguyên du lịch văn hóa. Di sản văn hóa và tài nguyên du lịch là nguồn lực quan trọng để phát triển du lịch văn hóa bền vững ở Cà Mau. Do vậy, ngành du lịch cần phải chủ động phối hợp chặt chẽ với ngành văn hóa và các ngành liên quan trong công tác quy hoạch, bảo tồn và khai thác các nguồn tài nguyên này một cách hợp lý và hiệu quả. Bên cạnh đó, sự chung tay, góp sức của cả cộng đồng là hết sức cần thiết trong nỗ lực giữ gìn những giá trị di sản văn hóa. Khi văn hóa truyền thống được gìn giữ và hài hòa lồng ghép trong các sản phẩm du lịch sẽ tạo nên sức hấp dẫn riêng, góp phần nâng cao sức cạnh tranh của điểm đến Cà Mau trên bản đồ du lịch trong nước và quốc tế.

Về đào tạo nguồn nhân lực. Đầu tư đào tạo nhân lực chất lượng cao là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu để hiện thực hóa tiềm năng to lớn về phát triển du lịch văn hóa của tỉnh Cà Mau trong thời gian tới. Nhờ có nguồn nhân lực được đào tạo cơ bản, bài bản, có tay nghề cao, đáp ứng tiêu chuẩn của ngành, du lịch Cà Mau sẽ đem đến sự khác biệt và những trải nghiệm thú vị, khó quên cho du khách, góp phần nâng tầm vị thế và sức cạnh tranh của điểm đến trên trường quốc tế.

Tuy nhiên, để hiện thực hóa các giải pháp trên đòi hỏi sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở, sự cam kết và đầu tư xứng tầm từ phía ngành du lịch và các ngành liên quan, nhất là ngành giáo dục nghề nghiệp, đồng thời cần sự tham gia, hợp tác tích cực từ các cơ sở đào tạo và cộng đồng doanh nghiệp. Tỉnh cần xây dựng và thực thi một kế hoạch dài hơi, với lộ trình cụ thể, nguồn lực phù hợp và sự giám sát chặt chẽ nhằm từng bước nâng tầm chất lượng nguồn nhân lực, vì một nền du lịch Cà Mau phát triển bền vững và thịnh vượng./.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Hồ Thị Đào, Nguyễn Quốc Bình (2021), Giá trị văn hóa của tín ngưỡng thờ Bà Chúa Xứ Núi Sam trong phát triển du lịch tỉnh An Giang, Tạp chí Khoa học Trường Đại học Đồng Tháp, số 2, 37-46.

2. Mai Lệ Quyên (2017), Các nhân tố tác động đến sự tham gia của người dân trong phát triển dịch vụ du lịch bổ sung tại các điểm di tích lịch sử văn hóa tỉnh Quảng Trị, Tạp chí khoa học Đại học Huế, 126(5D), 95-106.

3. Nguyễn Thị Thanh Xuyên (2020), Phát triển du lịch di sản dưới góc nhìn khai thác nguồn lực văn hóa, Tạp chí Khoa học Trường Đại học Thủ đô Hà Nội, số 40, 28 - 36.

4. Quốc hội (2017), Luật Du lịch, số 09/2017/QH14, ngày 19/6/2017.

5. UNWTO (2021), Tourism and Culture Synergies, retrieved from https://www.e-unwto.org/doi/pdf/10.18111/9789284418978.

6. Vũ Ngọc Giang (2021), Thực trạng và giải pháp quản lý di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch ở tỉnh Khánh Hòa, Tạp chí Khoa học Đại học Tân Trào, số 20, 179-186.

Ngày nhận bài: 25/02/2025; Ngày phản biện: 12/3/2025; Ngày duyệt đăng: 18/3/2025

Link nội dung: https://kinhtevadulich.vn/giai-phap-phat-trien-du-lich-van-hoa-tinh-ca-mau-a319880.html