Nga nêu điều kiện tiên quyết cho thỏa thuận hòa bình tiềm năng với Ukraine

Thứ trưởng Ngoại giao Nga Alexander Grushko (Ảnh: Reuters).

Trả lời phỏng vấn hãng tin Izvestia ngày 16/3, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Alexander Grushko nhấn mạnh: "Chúng tôi sẽ yêu cầu các đảm bảo an ninh chặt chẽ trở thành một phần của thỏa thuận hòa bình với Ukraine. Một phần trong những đảm bảo này phải là vị thế trung lập của Ukraine, việc các nước NATO từ chối kết nạp Ukraine vào liên minh".

Theo một cuộc thăm dò do Viện Xã hội học Quốc tế Kiev (KIIS) công bố gần đây, 47,1% người Ukraine coi việc đồng ý nhượng bộ lãnh thổ và từ bỏ tham vọng gia nhập NATO như một điều kiện tiên quyết để chấm dứt xung đột với Nga là "hoàn toàn không thể chấp nhận được".

Chỉ có 8,2% cho biết họ "dễ dàng đồng ý" với kịch bản này, trong khi 38,1% số người được hỏi cho rằng lựa chọn đó tuy khó khăn nhưng "nhìn chung là chấp nhận được".

Trong độ tuổi từ 18 đến 29, hơn 50% số người được hỏi cho rằng việc nhượng bộ lãnh thổ và từ chối tư cách thành viên NATO để đổi lấy việc chấm dứt chiến sự là "hoàn toàn không thể chấp nhận được". Ở miền Đông Ukraine, gần 50% người được hỏi cho biết, kịch bản này "nhìn chung là chấp nhận được".

Cuộc khảo sát được thực hiện với hơn 2.000 người, trong khoảng thời gian từ ngày 5/2 đến 10/3.

Hôm 16/3, trả lời phỏng vấn kênh truyền hình ABC News, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Mike Waltz cho biết, Ukraine có thể phải chấp nhận nhượng bộ lãnh thổ theo thỏa thuận chấm dứt xung đột với Nga để đổi lấy "sự đảm bảo an ninh trong tương lai".

Ông Waltz không nêu rõ những đảm bảo an ninh này có thể là gì, nhưng nhắc lại lập trường của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump rằng việc Ukraine gia nhập NATO rất khó có thể xảy ra.

Các quan chức trong chính quyền của ông Trump trước đó cũng nêu rõ quan điểm, việc Ukraine khôi phục toàn bộ lãnh thổ và gia nhập NATO là "không thực tế".

Hôm 10/3, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cho biết, Kiev sẽ phải nhượng bộ lãnh thổ như một phần của bất kỳ thỏa thuận nào nhằm chấm dứt xung đột với Moscow. Tổng thống Trump cũng tuyên bố: "Ukraine hãy quên chuyện gia nhập NATO đi".

Về phía Ukraine, giới chức nước này tuyên bố Ukraine sẵn sàng đàm phán một thỏa thuận hòa bình với Nga, nhưng vẫn kiên định về một số khía cạnh quan trọng.

"Chúng tôi thực sự muốn tạo ra hòa bình, nhưng chúng tôi cần một nền hòa bình lâu dài chứ không phải lệnh ngừng bắn tạm thời. Chúng ta không muốn con em mình phải chiến đấu trong trận chiến này", một nguồn tin cấp cao giấu tên của Ukraine cho biết.

Nguồn tin liệt kê ra 4 khía cạnh được coi là "lằn ranh đỏ" của Ukraine trong bất cứ thỏa thuận hòa bình tiềm năng nào với Nga.

Thứ nhất là sẽ không có thêm lãnh thổ nào được nhượng lại cho Nga, bao gồm cả lãnh thổ ở các khu vực bị kiểm soát một phần.

Thứ hai và thứ ba là, Nga phải hồi hương hàng nghìn trẻ em Ukraine, hàng nghìn dân thường Ukraine bị bắt giữ.

Thứ tư là Ukraine phải có được các cam kết an ninh từ các đối tác quốc tế đề phòng trường hợp Moscow vi phạm thỏa thuận trong tương lai.