Iran đề nghị Mỹ bồi thường 1.000 tỷ USD

Ông Ali Shamkhani, thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran (Ảnh: EPA).

Phát biểu cuối tuần qua, ông Ali Shamkhani, thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran, cáo buộc phương Tây do Mỹ dẫn đầu đang cố gắng hủy hoại Iran bằng hình thức chiến tranh hỗn hợp.

Ông cũng chỉ trích các biện pháp trừng phạt của Mỹ chống lại Iran, cho rằng Washington phải bồi thường cho Tehran vì những thiệt hại mà các lệnh trừng phạt đó gây ra.

"Người Mỹ phải bồi thường thiệt hại 1.000 tỷ USD cho Iran vì đã kìm hãm đất nước chúng ta trong 25 năm", ông Shamkhani phát biểu.

Trong nhiều thập kỷ kể từ Cách mạng Hồi giáo, Mỹ đã áp đặt nhiều đợt trừng phạt kinh tế đối với Iran đồng thời cáo buộc nước này "tài trợ cho khủng bố".

Sự xích lại gần nhau đáng chú ý duy nhất giữa hai nước diễn ra vào năm 2015, khi Tehran đồng ý hạn chế chương trình hạt nhân của mình để đổi lấy việc được dỡ bỏ đáng kể lệnh trừng phạt.

Tuy nhiên, năm 2018, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump khi đó đã đơn phương rút khỏi thỏa thuận, áp dụng lại các biện pháp trừng phạt nhắm vào ngành dầu mỏ và tài chính của Iran.

Năm 2021, cựu Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif tuyên bố các lệnh trừng phạt của Mỹ đã gây thiệt hại khoảng 1.000 tỷ USD cho nền kinh tế Iran, đồng thời yêu cầu Washington bồi thường như điều kiện tiên quyết để quay trở lại thỏa thuận hạt nhân.

Trong một diễn biến khác, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi hôm 16/11 cảnh báo, Iran có thể mở rộng chương trình hạt nhân nếu Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) thông qua nghị quyết chỉ trích nước này.

Ông nhấn mạnh, Tehran sẵn sàng hợp tác với cơ quan giám sát nguyên tử của Liên hợp quốc và giải quyết những nghi ngờ về chương trình hạt nhân Iran, nhưng chỉ khi cơ quan này tránh gây áp lực chính trị.

Bình luận của ông Araghchi đưa ra trước thềm cuộc họp của hội đồng đại diện 35 quốc gia của IAEA. Một số thành viên hội đồng, bao gồm Pháp, Anh và Đức, được cho là đã ủng hộ một nghị quyết mới nhằm tăng cường giám sát các cơ sở hạt nhân của Iran. Mục tiêu của họ là buộc Tehran phải chấp nhận những hạn chế mới đối với các hoạt động hạt nhân.

Tuy nhiên, Tehran nhiều lần tuyên bố sẽ không hợp tác dưới áp lực.

"Nếu một nghị quyết được thông qua chống lại Iran, chúng tôi sẽ đáp trả. Chúng tôi sẽ thực hiện các biện pháp mới trong chương trình hạt nhân mà họ chắc chắn sẽ không thích", Ngoại trưởng Araghchi cho biết.

Ông nêu rõ, Iran sẵn sàng "đối đầu" hoặc "hợp tác" tùy theo hành động của IAEA.

Theo Araghchi, Tehran sẵn sàng đàm phán lại thỏa thuận năm 2015 nhưng chỉ khi phương Tây đưa ra thỏa thuận mới dựa trên các điều khoản cùng có lợi.

Các hoạt động làm giàu uranium của Iran từ lâu đã bị phương Tây coi là một nỗ lực bí mật nhằm phát triển vũ khí nguyên tử, bất chấp Tehran phủ nhận.